Irastortza Artola, Inaxi (1914 - 2008)

ID: 
5

Oiarzabal Arozena, Joxe Juan. "Gurdiya"


Jaiolekua Gorrinzulo Zahar (Gurutze)
Biografia

Oiartzungo Gorrinzulo Zahar baserrian jaio zen Joxe Juan, 1947ko urtarrilaren 26an; Gurutze auzoa eta Pikoketa artean zen Gorrinzulo Zahar. Hamar senide izan ziren. Igeltsero izan da Joxe Juan ofizioz, eta artzain afizioz. Gehiago edo gutxiago, beti izan ditu ardiak etxean. Hondarribiko Jaizubia auzoko Gebaralarre baserriko Pepi Aginagalderekin ezkondu zen, eta Irungo Olaberria auzoan bizi dira ordutik. Joxe Juanek beti izan du lotura handia herri-kirolekin; sega munduarekin, batik bat. Desafioren bat edo beste jokatutakoa da, eta Irungo IƱaki Bengoetxea segalariak laguntzaile izan zuen Joxe Juan urtetan; lagun handiak dira biak. Bertsozalea da Joxe Juan, eta Txingudiko Bertso Eskolan aritzen da. Bertsotarako lagun arteko jarduna nahiago badu ere, jende aurrean behin baino gehiagotan aritutakoa da.

Elkarrizketak OIA-128, OIA-129, OIA-130, OIA-131

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
aurkezpena0:00:000:01:251' 25''2
Gorrinzuloagazarra, familia0:01:250:04:583' 33''1
Gurasoak0:04:580:06:411' 43''1
Gorrinzuloagazarra0:06:410:09:152' 34''2
ura eta argia0:09:150:11:512' 36''1
lanak0:11:510:13:461' 55''1
gazteena0:13:460:14:230' 37''2
kanpoan lanean0:14:290:18:434' 14''1
Esnea saltzen0:18:520:21:042' 12''1
taloa0:21:040:23:132' 09''1
gurutze0:23:130:25:121' 59''1
kalera0:25:120:27:262' 14''2
auzolana0:27:260:28:581' 32''1
oinetakoak, arropa0:28:580:30:051' 07''2
Aste Santua0:30:050:31:111' 06''1
eskola0:31:110:33:482' 37''1
Hizkuntza, eskola0:33:480:36:392' 51''1
ardiak, gazta0:00:000:02:582' 58''2
gazta0:02:580:05:432' 45''1
lana eta baserria0:05:430:08:182' 35''2
Ardi motak0:08:180:09:491' 31''1
ardia lanak0:09:490:11:351' 46''2
arkumeak0:11:350:13:261' 51''2
umatzen0:13:260:14:271' 01''1
mendia0:14:350:16:181' 43''2
ehiza eta arrantza0:16:180:17:431' 25''2
peretxikoak0:17:430:18:431' 00''2
gurutzeko frontoia0:18:430:20:211' 38''1
Gurutzeko eskola0:20:210:23:573' 36''1
pilota eta pilotariak0:23:570:26:583' 01''1
Sega herri kirolak0:26:580:30:003' 02''1
sega arraizten0:30:000:31:361' 36''1
arrraiztaile lana0:31:360:35:544' 18''1
kirola eta apustua0:35:540:38:022' 08''2
Sega txapelketa0:38:020:39:351' 33''2
herri kirolak0:39:350:41:432' 08''1
kanpoan segan0:41:430:47:425' 59''1
iturriozko apustuak0:47:420:48:501' 08''1
segalari famatuak0:48:500:50:261' 36''1
sega materiala, neurriak0:50:260:55:084' 42''1
segaren zatiak0:55:080:57:262' 18''1
arrauna0:57:261:01:314' 05''2
arrauna1:01:311:01:310' 00''1
sagardoa, tolareak1:01:311:05:514' 20''1
Ola sagardotegia1:05:511:08:432' 52''3
sagar biltzen1:08:431:10:361' 53''2
zinea1:10:361:11:280' 52''3
irakurri1:11:281:12:210' 53''3
bertsozalea1:12:211:13:371' 16''2
bertso eskola1:13:371:16:483' 11''2

Mitxelena Arbide, Bixente


Jaiolekua Peluaga (Gurutze)
Biografia

Ama Oiartzungo Aldako baserrikoa zuen eta aita, berriz, Peluagakoa. Gurasoak Peluagara ezkondu ziren eta 9 seme-alaba izan zituzten, seigarrena da Bixente. Gerra garaian txikia bazen ere, ongi gogoratzen ditu, batez ere, Gurutzen egoten ziren soldaduak. Berrogeita bost urte bete arte baserriko lanetan aritu zen eta ondoren, Errenteriako Niessen lantokian egin zuen lan. Maria Jesus Arbelaitzekin ezkondu eta zazpi seme-alaba izan zituzten.

Elkarrizketak OIA-113

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
aurkezpenak0:00:000:01:441' 44''2
senideak0:01:440:03:241' 40''2
ura eta argia0:03:240:05:522' 28''1
baserria, otorduak0:05:520:08:012' 09''1
razionamentua0:08:010:09:341' 33''1
eskola0:09:340:12:312' 57''1
dotrina0:12:310:14:312' 00''1
Jostatzen0:14:310:17:533' 22''1
-0:17:530:18:500' 57''2
Errotak0:18:500:20:281' 38''1
inguruko baserriak0:20:280:22:322' 04''2
soldaduak0:22:320:23:300' 58''1
Lurra lantzen0:23:300:25:271' 57''1
abereak0:25:270:26:050' 38''2
gerra garaia0:26:050:27:451' 40''2
gerra hasiera0:27:450:28:561' 11''2
fusilatuak0:28:560:31:192' 23''1
gerrara behartu0:31:190:32:291' 10''1
giroa0:32:290:33:280' 59''1
soldaduak0:33:280:35:011' 33''1
gerra ondoren0:35:010:36:261' 25''2
kontrabandoa0:36:260:38:442' 18''1
razionamentua0:38:440:39:591' 15''2
txerria 0:39:590:44:044' 05''1
gazi-kutxa0:44:040:44:470' 43''2
txermoniak, odolkia0:44:470:47:102' 23''1
behiak0:47:100:48:251' 15''2
lanean0:48:250:48:450' 20''2
bilerak0:48:450:51:593' 14''1
Igandeak0:51:590:53:581' 59''1
arropa, emakumea0:53:580:55:331' 35''1
Txikierdi0:55:330:58:573' 24''1
Ezkontza eta bidaia0:58:571:01:492' 52''1
despedidak1:01:491:02:130' 24''2
Atsolorra1:02:131:03:281' 15''1
jaiotzak1:03:281:04:501' 22''2
lanean1:04:501:05:400' 50''2
euskara1:05:401:08:262' 46''1
euskara1:08:261:10:071' 41''2
-1:10:071:10:340' 27''2
-1:10:341:10:340' 00''2

Manterola Artola, Xeledonio


Jaiolekua Aizarte (Gurutze)
Biografia

Aizarte baserrian jaioa, guraso biak oiartzuarrak zituen. Bost senide ziren. Arditurriko meatzeetan ibili zen lanean, eta gero baita harrobian ere. Irungo Olaberria auzoko Txirripa baserrira ezkondu zen, bertako alaba batekin. Baserriko lanetan ibili zen geroztik: segan, ganadua gobernatzen... Lau seme-alaba izan zituzten.

Elkarrizketak OIA-105

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
Aurkezpena0:00:000:02:252' 25''1
Umetako kontuak0:02:250:04:041' 39''1
Txikitatik baserrian lanean0:04:040:05:051' 01''1
Igandetan mezatara0:05:050:06:000' 55''1
Dotrina, komunioa euskaraz0:06:000:07:191' 19''1
Herrira saltzera0:07:190:08:441' 25''1
Baserriko sukaldea0:08:440:09:531' 09''1
Eguneroko otordua0:09:530:10:420' 49''1
Eguneroko otordua0:09:530:10:420' 49''1
Lana0:10:420:11:461' 04''1
Arditurriko lana0:11:460:15:103' 24''1
Harrobiko lana0:15:100:17:582' 48''1
Harrobiko ordutegia0:17:580:19:261' 28''1
Harria nola garraiatu0:19:260:20:311' 05''1
-0:20:310:21:180' 47''2
Pikoketako bilera0:21:180:22:251' 07''1
Taberna eta aisialdia0:22:250:23:471' 22''1
Gerra Zibila0:23:470:25:241' 37''1
-0:25:240:26:170' 53''2
-0:26:170:27:110' 54''3
Zergatik atxilotu0:27:110:29:132' 02''1
-0:29:130:30:351' 22''2
Gerraondoa0:30:350:31:320' 57''1
-0:31:320:33:311' 59''2
Irunera ezkondu0:33:310:34:381' 07''1
Baserrian lan0:34:380:35:230' 45''1
Otea0:35:230:36:130' 50''1
-0:36:130:36:580' 45''2
Behiak0:36:580:38:091' 11''1
-0:38:090:39:010' 52''2
-0:39:010:39:230' 22''3
Mediku kontuak0:39:230:40:140' 51''1
Bataioa0:40:140:42:131' 59''2
Sega, gehien gustatzen zaion baserriko lana0:42:130:43:281' 15''1
Metak0:43:280:46:012' 33''1
Euria egitean zakua0:46:010:46:230' 22''1
Baserriko lanik gogorrena0:46:230:47:000' 37''2
Garia, artoa eta leikoa0:47:000:47:350' 35''1
Lehen bateko komuna0:47:350:49:021' 27''1
Ura0:49:020:50:281' 26''1
Gobada0:50:280:51:311' 03''1
Argia, dutxa eta oinetakoak0:51:310:53:111' 40''1
Bideak0:53:110:53:440' 33''1
-0:53:440:54:380' 54''2
Afizioak eta umetako kontuak0:54:380:55:471' 09''1
-0:55:470:56:080' 21''3
Euskara, euskalkia0:56:080:57:060' 58''1
BAIMENA0:57:060:57:380' 32''2

Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus


Helbidea Killimo ()
Jaiolekua Ameztoi (Gurutze)
Biografia Maria Jesus oraindik gaztea dugu, baina, baserrian jaio eta hazia izaki, gaur egun galtzen ari den baserriaren lekukoa dugu; nekazaritza guneaz gain, instituzio eta ohitura zaharren gordailu den baserriaren lekukoa. Amonarekin eta osaba-izebekin hazi zen, eta oso ttikitatik baserriaren ardura izan zuen. Ergoienera ezkondu eta bere bizitza gehiena bertan egin badu ere, Gurutze ezin ahaztu. Aurpegia alaitzen zaio bere auzo kuttunaz galdetzen zaion bakoitzean.
Elkarrizketak OIA-028, OIA-029, OIA-030, OIA-033, OIA-034, OIA-038

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
Saastiarrene0:00:000:04:104' 10''2
Mojen eskola0:04:100:06:001' 50''1
0:06:000:06:200' 20''3
Eskolan zigortua0:06:200:10:103' 50''1
Kanpoan errieta, etxean errieta0:10:100:13:303' 20''1
0:13:300:14:401' 10''3
Ikasketak, bigarren mailan0:14:400:17:102' 30''1
Dotrina, euskaraz0:17:100:19:302' 20''1
Eskolako kontuak0:19:300:23:003' 30''1
Jostaketak0:23:000:25:502' 50''1
Ikasketen jarraibidea0:25:500:28:202' 30''1
Ikasteko baino lanerako premia handiagoa0:28:200:31:203' 00''1
Jostailu gutxi, baina irudimen handia0:31:200:35:304' 10''1
Jostatzen eta ehizean0:35:300:38:102' 40''1
Arrantzan eta perretxikoetan0:38:100:40:402' 30''1
Baserriko uzta saltzera0:40:400:45:154' 35''1
0:45:150:47:552' 40''2
Esneketan aldaketak0:47:550:51:403' 45''1
Diru mugimendu gutxi: trukaketa eta razionamendua.0:51:400:54:192' 39''1
0:00:000:01:401' 40''3
Saastiarrene0:01:400:05:003' 20''1
Egurra0:05:000:07:202' 20''1
Argia eskas eta ura urruti0:07:200:10:002' 40''1
Adolfo Leibar ikerlanean0:10:000:11:501' 50''1
Pinto erreka0:11:500:15:203' 30''1
Arropak, txuri0:15:200:16:501' 30''1
Abioien erasoa0:16:500:19:252' 35''1
Errotak0:19:250:21:101' 45''1
Zahia eta erremolatxa0:21:100:24:203' 10''1
Ugarte errota0:24:200:26:352' 15''1
Belar siloak0:26:350:28:201' 45''1
Karea0:28:200:31:303' 10''1
Denentzako lana0:31:300:35:253' 55''1
Auzokoekin harremana0:35:250:37:402' 15''1
Sagardo poteoa0:37:400:40:302' 50''1
Maizter0:40:300:43:252' 55''1
0:43:250:44:050' 40''3
Otorduak0:44:050:46:402' 35''1
Edariak0:46:400:49:202' 40''1
Kofradia eta trukea0:49:200:53:003' 40''1
Gerraren ondorioak0:53:000:56:003' 00''1
San Juan iturria0:56:000:59:403' 40''1
Herri lana0:00:000:02:102' 10''1
Zabor gutxiago0:02:100:05:503' 40''1
Laranja jatea, luxua0:05:500:07:401' 50''1
Udaberrian erein0:07:400:09:151' 35''1
Artajorran0:09:150:12:303' 15''1
Pagotxa eta baserriko lana0:12:300:15:453' 15''1
Iratzeetan0:15:450:19:353' 50''1
Emakume itzainak0:19:350:23:103' 35''1

Galdos Arbide, Faustino


Helbidea Eguzkialde ()
Jaiolekua Eguzkialde (Gurutze)
Biografia Faustino, Galdos tabernako seme gazteena da. Beti ezagutu dute taberna etxean, Eguzkialden. Lehendabizi, zati zaharrean, eta, gero, berrian. Galdostarrak izan ziren Gurutzera berrikuntzak ekartzen lehenengoetarikoak: kamioia, irratia, telefonoa. Auzoko esne guztiak eurek biltzen zituzten, gero Donostiara eramateko.
Elkarrizketak OIA-060, OIA-061

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
0:00:000:06:106' 10''3
Errepublikan dotrinarik ez eskolan0:06:100:07:000' 50''1
Errepublikan, eskola euskaraz0:07:300:09:001' 30''1
0:09:000:09:200' 20''3
Eskolak eta Eguazkialde0:09:200:10:301' 10''1
Gerra nola sartu zen0:10:300:13:202' 50''1
Erreketeen ibilerak0:13:200:17:003' 40''1
0:17:000:18:101' 10''3
'Trabajadoreak'0:18:100:20:402' 30''1
0:20:400:21:401' 00''2
Irungo frentea0:21:400:24:002' 20''1
0:24:000:24:400' 40''3
Bonbak hil0:24:400:26:001' 20''1
Palankariak0:28:000:29:401' 40''1
Mirua0:29:400:30:401' 00''1
Usategietako harri-jasotzaileak0:30:400:31:501' 10''1
0:31:500:33:201' 30''3
Apustuak0:33:200:34:100' 50''1
Gurutzeko baserriak0:34:400:37:403' 00''1
Milaka soldadu0:37:400:40:002' 20''1
0:40:000:45:005' 00''2
Gurutzeko tabernak0:45:000:46:401' 40''1
0:46:400:48:001' 20''3
Errege Bidea0:48:000:50:002' 00''1
0:50:000:52:102' 10''2
Pikoketako estrata0:52:100:52:550' 45''1
0:52:550:56:413' 46''2

Aranburu Lekuona, Tiburtzio


Helbidea Altzi ()
Jaiolekua Altzi (Gurutze)
Biografia Tiburtzio, Altzi baserrikoa da. Bere bizitza guztian baserrian aritua da, baina gaztetan dirua aterako bazuen, beste zenbait lantegitan aritu behar izan zuen: meategietan, kontrabandoan... Gerra kontuak gogoan ditu Tiburtziok, Altzi inguruan ibili baitzen frentea.
Elkarrizketak OIA-060, OIA-061

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
0:00:000:06:106' 10''3
Errepublikan dotrinarik ez eskolan0:06:100:07:000' 50''1
Errepublikan, eskola euskaraz0:07:300:09:001' 30''1
0:09:000:09:200' 20''3
Eskolak eta Eguazkialde0:09:200:10:301' 10''1
Gerra nola sartu zen0:10:300:13:202' 50''1
Erreketeen ibilerak0:13:200:17:003' 40''1
0:17:000:18:101' 10''3
'Trabajadoreak'0:18:100:20:402' 30''1
0:20:400:21:401' 00''2
Irungo frentea0:21:400:24:002' 20''1
0:24:000:24:400' 40''3
Bonbak hil0:24:400:26:001' 20''1
Palankariak0:28:000:29:401' 40''1
Mirua0:29:400:30:401' 00''1
Usategietako harri-jasotzaileak0:30:400:31:501' 10''1
0:31:500:33:201' 30''3
Apustuak0:33:200:34:100' 50''1
Gurutzeko baserriak0:34:400:37:403' 00''1
Milaka soldadu0:37:400:40:002' 20''1
0:40:000:45:005' 00''2
Gurutzeko tabernak0:45:000:46:401' 40''1
0:46:400:48:001' 20''3
Errege Bidea0:48:000:50:002' 00''1
0:50:000:52:102' 10''2
Pikoketako estrata0:52:100:52:550' 45''1
0:52:550:56:413' 46''2

Galdos Arbide, Juanito


Helbidea Eguzkialde ()
Jaiolekua Eguzkialde (Gurutze)
Biografia Juanito, Galdos tabernako seme zaharrena zen. Beti ezagutu zuten taberna etxean, Eguzkialden. Lehendabizi, zati zaharrean, eta, gero, berrian. Galdostarrak izan ziren Gurutzera berrikuntzak ekartzen lehenengoetarikoak: kamioia, irratia, telefonoa. Auzoko esne guztiak eurek biltzen zituzten, gero Donostiara eramateko.
Elkarrizketak OIA-060, OIA-061

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
0:00:000:06:106' 10''3
Errepublikan dotrinarik ez eskolan0:06:100:07:000' 50''1
Errepublikan, eskola euskaraz0:07:300:09:001' 30''1
0:09:000:09:200' 20''3
Eskolak eta Eguazkialde0:09:200:10:301' 10''1
Gerra nola sartu zen0:10:300:13:202' 50''1
Erreketeen ibilerak0:13:200:17:003' 40''1
0:17:000:18:101' 10''3
'Trabajadoreak'0:18:100:20:402' 30''1
0:20:400:21:401' 00''2
Irungo frentea0:21:400:24:002' 20''1
0:24:000:24:400' 40''3
Bonbak hil0:24:400:26:001' 20''1
Palankariak0:28:000:29:401' 40''1
Mirua0:29:400:30:401' 00''1
Usategietako harri-jasotzaileak0:30:400:31:501' 10''1
0:31:500:33:201' 30''3
Apustuak0:33:200:34:100' 50''1
Gurutzeko baserriak0:34:400:37:403' 00''1
Milaka soldadu0:37:400:40:002' 20''1
0:40:000:45:005' 00''2
Gurutzeko tabernak0:45:000:46:401' 40''1
0:46:400:48:001' 20''3
Errege Bidea0:48:000:50:002' 00''1
0:50:000:52:102' 10''2
Pikoketako estrata0:52:100:52:550' 45''1
0:52:550:56:413' 46''2

Irastortza Artola, Inaxi


Helbidea Maldaburu ()
Jaiolekua Ureder (Irun)
Biografia Inaxi Irungo Kateakoa zen, eta igarri egiten zitzaion hizkeran. Ureder baserrian jaio zen, eta Maldaburura ezkondu. Gizona Betelu aldekoa zuen, artzain familiakoa. Gero Maldaburu saldu egin zuten eta Altzibarrera etorri ziren. Bizitza osoan baserrian lanean aritua izaki, asko zekien gai honen gainean. Baserritik kanpora ere lan asko egin zuen: Fonda San Marcialen, Sein baserrian, esneketan... lana zer zen ongi zekien emakumea genuen Inaxi.
Elkarrizketak OIA-015, OIA-016

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
0:00:000:01:301' 30''3
Bere bizitzaren laburpena0:01:300:05:304' 00''3
Urederko alaba0:05:300:08:202' 50''2
0:08:200:12:103' 50''2
0:12:100:13:101' 00''2
Arropa-garbitzen0:13:100:14:201' 10''1
Lanean0:14:200:15:501' 30''3
Gari garaia0:15:500:18:002' 10''1
Urederko familia0:18:000:19:451' 45''2
Mokozorrotzeko meategiak0:19:450:21:001' 15''1
0:21:000:24:003' 00''2
Gorriak eta erreketeak0:24:000:26:402' 40''1
0:26:400:27:150' 35''3
0:27:150:29:001' 45''2
Luxurik gabeko ezkontzak0:29:000:32:103' 10''1
Ezkontzeko gustagarria izan behar0:32:100:33:401' 30''1
0:33:400:35:101' 30''2
Zaharren agintea0:35:100:36:101' 00''1
0:36:100:37:101' 00''3
0:37:100:38:501' 40''2
Gerra ondorengo lan eskasia0:38:500:40:351' 45''1
0:40:350:43:102' 35''2
Jaio, etxean0:43:100:45:102' 00''1
Haurra eduki eta gero, ezin etxetik atera0:45:100:48:103' 00''1
0:48:100:50:102' 00''2
Irazusta harri-jasotzaileak0:50:100:53:553' 45''1
0:53:550:54:300' 35''3
Taloa0:54:300:56:101' 40''1
0:56:100:56:400' 30''3
0:58:251:00:101' 45''3
0:00:000:01:451' 45''2
0:01:450:03:151' 30''2
Garia nola egiten zen0:03:150:06:253' 10''1
Erosi beharrean, trukatu0:06:250:07:150' 50''1
0:07:150:08:050' 50''2
Artoa nola egiten zen0:08:050:11:002' 55''1
0:11:000:12:001' 00''2
San Marko opila0:12:000:14:502' 50''1
Aziendarentzako bazka0:14:500:17:152' 25''1
0:17:150:19:001' 45''3
Eskolaz0:19:000:19:400' 40''2
Portugesak mugan0:19:400:20:551' 15''1
0:20:550:21:400' 45''2
Esneketari0:21:400:24:503' 10''1
Esneketa utzi zuenekoa0:25:200:27:502' 30''1