-Ze, ze...
-'Ta matraka saten zeniyoten?
-'Ta geo 'zaten zen beste bat Erramu eunin, erramua eaman ber 'zaten zen. Bedeinkatzea.

'Ta zenek biño zenek eaman zama haundiyuo! 'Ta goiko muturrin gurutzia iña, erramuzkua e! Erramourua 'ta erramukin, hola gurutzia iña. 'Ta zeiñek biño zeiñek haundiyuo 'ta meza 'ta iual 'zaten zen orduetekua, luzia... Bedeinkaziyua denai jota 'ta...

Tente! Euki ber, haik balantzak ezin kontuik meza osuan. Kauen la ospa... 'Ta alkarrei lapurriya iñez zea erramourua. Erramourua kauen... San Pedro...

-Zertako lapurriyan?
-Ui! Zea... Erramouruak in ez zunak, igual batek gutxi 'ta asko zun harrei kendu.

-'Ta geo alper alperrik! Geo muttur bat bakarra jartzen zen?
-Bai. Nahikua 'zaten zen biño erokiyak! Humbesteiñoko zamak! Eziñ eamanik! Pf...

-'Ta halare hara 're barauik jon berko zen ba?

-Bai...iyana egun bat izaten da hoi, Corpus Christi da hoi.
-'Ta karrakana 'ta hoi Aste Santun izaten al zen?
-Bai, hua zen Osteun santun. Zea bostetan 'o hasi 'ta orduitako eliza jonak zen, tokiya harrapatzea.

Tokiya harrapatzea eskailtan, aldare eskaill haitan. 'Ta kampeon del mundo lembizi han goiko mugan jartzen zena. Handik geiyo ikusten baizen bia.

-Ze ordutan meza? 'Ta ze ordutan jon?
-Bai... Funtziyua iual 'zango zen kompaziyo batea bostetan.
-Bai.

-'Ta gu orduitako jonak hara. Bittartin hantxe eon...!
-'Ta karrakak ze eamaten zittun bakoitxak be itxetik?

-Bai, bai. Karrakak han raka, raka. 'Ta zea bertan bazun goiko aldarin eskoik, oi ezkerreko aillekan, ailleka hartan zea Sakristauak beak haundiya. 'Ta ez dait zembat argi 'zaten zin, hamalau 'ro. Kandelak pixtuak.

Hoa... Harrek demboa jakiñetik itten zittun haik um tak itzali bat. Handik hamar minutoa 'ro bestia, tak. Haik denak itzaltzin ordun abailla. Ra, ra, ra! Hua soiñua! Hua orrua! 'Ta hara...

-Biño bittartin hinkiik ezin zin sumatu, ez?
-Ezta...hinkiik e.
-'Ta denak desitzen jotzeko.

-Bai denak desitzen, argiya itzaltzeko desitzen.
-'Ta hua itzaltzen jongo zen, meza man...
-Meza ez zen 'zaten, sermoiya 'ro holakua 'zaten zen. Sermoiya 'ro...

-Harek be liturrki zea guziya...
-Harrek 'zango zun kompaziyo batea bueno ordu erdiko meza, 'o funtziyua ordu betekua kompaziyo batea. Bai ordu erdi biño geiyo 'zango zen.

'Ta tak, kompaziyo 'atea bost minututik 'o ttik itzaltzen zuk. 'Ta gu desitzen azkeneko ailletzeko. Azkenekua alletzezkoz baenekiun seuru joko genula zea! Matraka! Mekauen...

-'Ta geo zea e... Prozesiyuk eta ya elizanak zin jaiyak eta hoik?
-A! Prozesiyuk bai, itten zin prosesiyuk. Ba... Ama Birjiña Milagrosa arte bat, hoi ez dait noiz 'zaten den, octubren 'o septiembren 'o ez dait noiz 'zaten den hoi. Octubren 'zango da.

Hogeita zazpiyan,abe, bai abe, abe. Geo ostial santua 'ta, osteun santua 'ta, o bai! Osteuna 'ta ostial santua 'ta hoitan 'e bai. Erramu euna 'ta. Hoitan 'e bai prozesiyua.

-Prozesiyun ze atetzen zen eoziñ 'o nola izaten zen?
-Eoziñ, eoziñ! Denak pila indian, apaizak aurrin 'ta monailluk, haik aurrin 'ta erdiyan beste santon bat 'o beste lau launek entierrua bezela 'ta segi!

Ate, kaletik ate, 'o elizatik ate 'ta Antoneneko horta, handik bai, Antoneneko harta bai. Handik bueltan, bueltan, bueltan zea, esto... Kastroneko itturriko ixkin hartatik buelta Kontseju ixkiñin barrena, zeara Aita Mendiburun azpikaldea. 'O bestela bai, Aita Mendiburun azpira 'o bestela goitik.

'Ta oan haunzko bariantin, oango bire berriy hortan barrena berriz atzea elizea bueltan bueltan.
-'Ta dena iyakin 'ta jarriya, ez?
-Bai...

-Gaztain erriak jatik eta?
-Gaztain erriak... bai!
-Bai, gaztaiñ erriak jatik bai. Itten zin...

-Nola izaten zin hoik?
-Nik... e?
-Nola itten zen? Ze?

-Kompaziyo batea Endarrekan in 'zandu ttugu 'ta Epelen 'e bai 'ta... Hola, Emitan 'e bai 'ta... Gaztain jatia zela 'ta bueno. Jon 'ta gaztaiñak jan, jokun ai 'ta pasa. Ordu batzuk pasa.

-'Ta soiñua 'ta izaten zen 'o ez?
-Bueno han 'zaten zen, zean 'e 'zaten zen Epelen soiñua 'ta zean 'e bai Endarrekan 'e bai 'ta Imitan 'e jotzen zun batek, Joxe Luix 'o harrek 'ta hantxe salto batzuk ate 'ta segi!

-'Ta olentzerotan zer zen oan bezela eskian, eunin?
-Bai, bai.
-Olentzero eunin eskian?
-'Ta naximientua 'o zeakin emakumik, neska kozkorrak. Naximientukin haik.

-A...! Haik naximientukin ibiltzen zin... 'Ta nasiyan ez ziñazten ibiltzen?
-Ez, ez, ez!

-'Ta urte zartan koplatan gizasmik bakarra ibilko ziñazten?
-Bai!
-'Ta karnabaltan? Eskian?

-Karnaltan gizasmik.
-Gizasmik? 'Ta holako eske geiyo 'ro bai al zen? San Nikolas ttikiya 'ro?

-Ez! Hoik, hoik oan dia aterik oan. Bueno ordun 'e izango zen, biño ez giñan entetzen 'ta ez giñun kusten.
-Zuek San Nikolas ttikiya ez zenuten itten?

-Ez nun itten
-Hoi ez?
-Hoi berbada ingo zen herri ingurun batin 'o... Hoik oan dia, oan zetuk hoik...

-'Ta karnabaltakua hoi izaten zen, gaiñekun ez ziñazten disfrazatu 'ro...
-Ez!
-Zea itten, txuiz jantzi 'ta...

-Txuiz jantzi 'ta soiñua 'ta panderua 'ta dantzan 'billi 'ta eskia 'ta...
-'Ta zea e... Gaztain erriak 'ta itte' al zin?

-Urte zartakuk bai.
-Kantatuko al zenun oain?
-E?
-Kantatuko, oain kantatuko al zenike nei?

-Bai! Zea 're... esto... neskazar batei in niyon, hil zen Naparrun. Kantatu niyon: "Itxeko alaba non zera? Iñon ageri ez zeran, mundu guziya ezkondu eta zu zertako egiñ ez zera?" Zat! Limosna man 'ta atia, ate gainkua itxi! Harrapatu bazin biatza...

-Ez zenekin neskazarra zenik?
-Nik ez bainekin, 'ta geo bestik san: "Erra tia yozu!". Uii nik asko nekin ba zer zen. Neskazarra izaki!

-Harrek ez zun zeik man? Pitarrik?
-Joe... Erki pitarra!

-'Ta gaiñekun hola eskian 'ta aitzeko 'ta ze gaiyo izaten zin Olentzero 'ta ez zen ordun izaten, ez?
-Baita 're!
-Baita 're?
-Bai!

-Olentzerukin 'ta atetzen al ziñazten?
-Baita 're!
-Baita 're, e?

-Nolapaitte galtza zar batzuk 'ta alkandora zar bat 'ta burua nolapaitte in 'ta belarrez bete galtzak eta denak 'ta pf! Olentzero pf! Haundi-haundi. Zapel bat jantzi 'ta... Audo prepatu e! Olentzero.

-Biño ze zuetak bat?
-Ez!
-Muñeko bat in?

-Muñeko bat in, galtzak bota zar batzuk jantzi 'ta bete galtzak zeak... Geo alkandora 're ongi bete. 'Ta buruan lepoko paiñulua jarri, zapel bat 'ta bale! Auro, auro prepatzen genun guk zea, Olentzero.

-'Ta kantak zer zin zea, oangun berdiñak?
-Ez. oan 'zango dia tartin sartuak hitzak difentik.
-Gotze al za kantataz? Olentzeron kantataz?

-Olentzerona? Olentzerona... Ba! Ez dait ba nik... Ez, ez hola momentun...
-'Ta urte zartakuk?

-'Ta holakuk in berko zin ba, parranda 'ro in 'ta hurrengo eunin berriz 'e lana 'ta? Baserriyan 'ta... Ez zen oan bezela parranda in 'ta geo hurrengo eunin...
-Hoi... Hua itten bazenun, hua iandin itten baldin bazenun geo hurrengo eunin lanea!

Parranda... Ez zon lo, lo pizarren bat itten bazenun 'o ez bazenun martxa! Bizikleta hartu 'ta hemendik Donostira bizikletan!

-Biño astian baldin bazen 'de hurrengo euna ez 'te zen jai?
-Ez, ez, ez. Iandetan, iandin itten gunun hoi.
-A! Iandin?

-Bai! Bueno kompaziyoa urte zarra noiz zen, hurrengo euna jaiya izaten zen.
-Hoi da...
-Hurrengo eunin lanea jon ber.

-Oan bezela. Jai urtian lendabiziko euna.
-Bai...

-Eta urte zartakua? Hoi noiztikan da...?
-Urte zartan 'de bai. Urte zartan itten genun, hoi urtero. Hoi lau mutikozkor juntatu 'ta benga! Bueltaka beti toki batin. 'Ta batzuk dirua maten zuten 'ta bestik baldeka ura iual bizkarretik beitti bota.

-Ze ordutan abitzen ziñazten?
-E?
-Gabin, ez?

-Gabin, bai. Hamarrak aldin 'o... 'Ta geo goizin seitako meza. Misa de gallo 'ro... Joe...
-Lo in gabe?
-Bate in gabe.

Zean 'e 'billi 'zandu ga hiru gipuzkoano 'ta hiru napar Lesakan, o... hemen Endaraerrekatik ateta Lesakan barrena 're gau oso osua.

-Han al zen bat eroi zela 'ro?
-Bai. 'Ta hil zela beak esan eroita! Soiño 'ta guzi eroi, Domingo presaku hartan 'ta hil zela 'ta...

-'Ta zea... Ze itten zenuten itxetan sartu 'ta jo 'ta 'o...?
-Bai 'ta itxeta sartu 'ta jo 'ta baldin bazen neska bat 'o holakua benga dantzan abaillan haikin. 'Ta gazatiñ erriak 'o mango ziuten pitar mingorri bat, pitar gazi gaziya 'ta handikan mordoska 'at eta dantzan 'billi 'ta gaztain mordoskat jan 'ta martxa beste itxea 'ta segi!

-'Ta aiyin aiyin moyoyo erra harrapatuko zenuten?
-Bai, biño izerdiya atetzen zen ordin. Bueno bakizu ze... Ba hango pitar harrekin mozkortu? Jesus maria... Auskalo zekin iña 'zaten zen hua, maxakanakin 'o...

-'Ta zea... Zer rekorrido in zenuten?
-E?
-Kriston rekorridua in zenuten, hanako Endarakuk 'ta...
-Bai! Endarreka dena...
-Zein zin bestik? Zein ziñazten?

-Hemendik?
-Bai.
-Hemendik Puntxino, Trumoiko Inaxio difuntua 'ta ni, Gipuzkutik. Handik, Alijandro bordakua, eroi zen hua Endarrekako Pedro, eta San Antongo Xanti, Santiyo Lesakan bizi dena. Handik hiru, 'ta gu hemendik beste hiru sei.

-Biño haik nunguk zin, Endarakuk?
-Endarrekakuk, Endarrekakuk bai. Handik ate 'ta Domikon barrena zoku hoi dena kusi 'ta handik Lesaka ailleka sartu. Geo Lesakako ixkiñ hoi dena hartu 'ta handik zean barrena, esto bai... Auzoberri 'ta...

Zeundo fabrikakuk andrian itxiak eta dena, dena jitu 'ta tak euna argitzeko San Antona.
-Ordun dena San Antonen in zenuten?
-Bai 'ta jan 'ta dena han.

-'Ta ez al zenuten Tornolik eta in? Dena Naparrun?
-Ez.... Dena Naparrun, dena naparrun. Ailletzeko itxea 're bakizu ze biajia zen han! Itxe batetik bestea 're!

-Karo... Horregatik batin hartu 'ta zerbaitte zizpatzen baziñazten birian erki!
-Buf... Jesus!
-'Ta geo misa de gallo?

-Geo misa de gallo.
-Endarakuk 'e...? Ez haik ez, ez?
-Ez, han ez.

-Han libre?
-Han libre giñan ordun.
-'Ta holakuk in berko zin ba, parranda in 'ta hurrengo eunin berriz 'e lana 'ta?

-Joe! Denak... Zuk ate zu kontua karnabal batzutan ate giñan sei laun, sei laun bai. Lau dantzan, sei 'te giñan 'o zazpi 'te giñan... Lau dantzan, ni panderukin, bordako Martin soiñukin

'ta bestia otarrikin. 'Ta permisua eskatzea jon giñan Zuberoa, alkatina Don Manuel difuntuna.
Eta san ziun denak iul jantziyak eta lembizi hasitzeko handik.

-Ben, ben zeatik... Garbunotik?
-Ben... Garbunotik. 'Ta jon giñan galtza zuiyak, alkandoa zuiya, lepoko paiñulua gorriya, alpargata ez dait alpargata genun, alpargata zuiyak sokarri gorriyakin.

-'Ta zapela gorriya. Bertan lembiziko pieza bertan hasi! 'Ta handik geo barriyoz barriyo, barriyoz barriyo 'ta... Kusten zu ze alperbirajia in nun hemendik hartu 'ta hara berriz? Ordun nola hua baizen...

-'Ta harren permisoik gabe ezin al zen hoi in?
-Ez zen libre ordun.
-'Ta hoi, normala al zen karnabaltan hoi ittia? Soiñukin, ze ibilli ziñazten eskian geo?
-Eskian geo bai...

-'Ta normala izaten zen, jende geiyok itten zun hoi 'o zueri?
-Guk in genun, guk numaitik baenekiun hua... bazela.
-Ordun zembat urte zenittuzten zuek? Ya mutillak?

-Nik ordun 'zango nittun... Hogein bat urte 'ro... Zerbaitte hola.
-Karo hua 're... zinkuentan 'o, ez? Berroeita hamarrin 'o hola?
-Bai, zerbaitte hola zinkuentatik pixkat ba hortxe, hortxe numbatte!

-'Ta ordun handik hastia 'ta denak igual jantziyak jotia jarri zun ordun harrek zea... kondiziyua?
-Bai... Kondiziyua 'ta handik hastia.
-'Ta be aurrin dantzatu, aio mote! Ez dakit deus man bazigun 're! Haraiño jonta...

-'Ta ze itten zen? Soiñua jo 'ta dantza in?
-Pieza dantza in 'ta geo itxe ingurun zerbaitte maten zuten. Arrautza 'ro dirua 'ro txoixo puskan bat 'o zerbaitte. 'Ta martxa.

Gen hua hartuta. 'Ta geo apaldu numbaitte gen arrautz 'ta gen txoixukin tortilla inta 'ta kitto. Dirua, sos pizarrak partittu 'ta iña.
-'Ta hoi urte askotan iñ al zenuten?
-Bai, bastantetan.