Oiartzungo kaleak

Antonene denda

Transkribapena

- Altzibarren Xoteronin. Bai, klase guzitako xiextuk. Antoneneko denda zen, supermerkado bat. Biñon haundiya, e? Itxia zuten gaiñeko denda azpiyan, 'ta denetikan zon han, denetikan. Hasi karretillatatikan eta zea, azkeneko hariño, josteko haritaiño.
Eta dena apaletan, apalak grisak, biñon ikusteko zea... Geo hain haundiya nola zuten, dena eukitzen zuten ordenatua. E... Zea...E... Platerak eta bajillak denak alde batin, erremita bestin, eta bueno, denetikan saten zattut, uango supermerkado bat bazen bezela, biño klaro,
beste itxura batekin. Dena apalak, grisak, bai.
- Antonene zein... Non zen?
- Antonene do, Antonene uandikan dendik ez do, biño itxia 'ta do uango Maritxu arrandegiya eta San Juango kalian don garajia tartin.
- A tartin?
- Bai, ate gris haundi bat. Eta barrena 're hala zun, apalak eta dena grisak. Eta geo nola lengo itxi hoik elkarren peatuk ioten din, ioten zen fresko fresko. Han ez zen zea janaiya 'ta konserbatzeko ez zen han zea oango aurrerapenik berrikan. Bai.
Eta ardua barriketan eukitzen zuten, biño geo dendara joten zinai serbitzeko eukitzen zuten pitxarrako botillak. Hiru litro terdi 'ro botil beltz batzuk. 'Ta... Taberna... Oi, dendara joten baldin bazen litro bat ardua 'ro billa, botilla haundiya hartatikan imbutua jarri 'ta betetzen zuten. Bai.
- 'Ta zea 're bai...
- A bai! Geo hori, e... Tabernan bezela baita 're serbitzen zuten, goizin iandetan mezeta joten zenai gosai txikiya. E... Zea, Anixa, hola txupito batzuk, ttiki ttikiyak, eta bi gailleta 'ro... Geo attonak hantxe pixkor pixkor iñak handikan atera 'ta, berriketan!
- Gaiña barauik jonak izango zin asko?
- Bai ba! Ui, derrior! Ordun baruik jon ber zenun komulgatzeko!
- Erki.
Nor Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Lehentasuna 1
Transkribaketa Egina
Zinta OIA-033
Pasartea 0:18:10 - 0:20:50 (2' 40'')
Laburpena San Juan kalean Antonene denda zegoen. Denda handia zen eta denetarik zeukaten. Antonenen, beste denda askotan bezalaxe, taberna ere bazegoen. Igandeetan baraurik joan behar zen jauna hartzera, eta elizatik ateratakoan ongi etortzen ziren hango gosari txikiak.

Elizaldeko merkataritza

Transkribapena

- 'Ta ze denda gehiyo zin plazan?
- Denda?
- Oaiñ biño gehiyo!
- Ez...!
- Ez?
- Faustinana, hori aspaldikua! Amerikana batzuk zin. Bakizu, Faustinan denda,
dembatin zeiñ zen? Hura amerikana batzuk, geo Ameriketa zea jon zin. Haikena zen denda hora. 'Ta denda hura bat, geo bestia Fermiñene. Fermiñene saten ziyoten. Hua ttikiya zen, denda ttikiya, biñon oso denda, ongi prepatua. Denetik bazen beti!
- Jana 'ta denetik?
- Dena dena, denetik izaten zen. Fruta 'ta, jana, ogiya 'ta denetik, denetik. Eta geo pues ya Xapateone. Perioduk saltzen zin tokiya. Julian, hemen baita, hemen baita Julian.
- A, hemen do Julian?
- Hemen do.
- Izautu nun hua.
- Bai, bai. Hor, hoiken denda. 'Ta hoik zuten periodikuk, eta periodikutik aparte, denetik dendan. Eta gaiñekun beste dendik... Muguruzane... Muguruzane! Oainguk ez, hain, hoin amona!
- Hoiken amona zen?
- Hoiken amona zen denda zuna. Harrek denda ona irukitzen zun. 'Ta beste denda batin haina 'ta beste aldin arozteiya, guria 'ta aitzen zina, arotzin.
Kajak itten 'ta hillantzat eta, beti aitzen zin. Eta hala partitzen zen kali hura. Pixa kalia.
- Pixa kalia!
- Pixa kalia!
- Non zen, noz zen arozteiya? Non zenuten zuek?
- E?
- Arozteiya non zenuten zuek?
- Arotzin ne senarra.
- Bai. Eta non zenuten zea? Taillerra 'o...
- Hor ba! Pixa kali hortan.
- Pixa kali hortan.
- Elizako, elizako ateko ixkiñ hartan.
- A...!
- Hantxe bian. Arotza. 'Ta hantxe aitzen zen arotzin. Bea hura, 'ta bestia Mendibilkua. Mendibilko gizona. Guriak jarri zun arotza, taillerra 'ta hango gizona 're arotza izaki, 'ta san ziyon guriai: "bakarrik biño nahiyo ez al duk launakin?"
'ta "Ui! igual! Lana itteko goua bai al 'zu?" San ziyon guriak. 'Ta "bai mote! Hoi gustatzen zik ba, ofiziyu hoi neria hoi duk" "neria 're hala 'uk ba!" 'Ta halaxe biyek aitzen zin.
- Biyek batin?
- Bai, bai.
- Biyek soziyo?
- Biyek soziyo. Biyek soziyo aitzen zin 'ta, ongi kompontzen zin beti,
ona zen Mendibilko gizona, Mendibilkua, ona zen gizona oso! Gizajua!
- Mendibil baserrikua?
- Bai, baserrikua. Ualdetxo joteko birian.
- Bai, bai.
- Hangua. Familiya bat bada han, harrena beria, illoba. Illobak eta battu.
Nor Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Lehentasuna 1
Transkribaketa Egina
Zinta OIA-013
Pasartea 0:18:10 - 0:21:00 (2' 50'')
Laburpena

Elizaldeko dendak: Faustinarena, Fermiñene, Xapaterone, Muguruzane... Bere senarrak aroztegia zuen Mendiburu kalean. Sozioarekin nola hasi zen kontatu digu Kaxildak; hitz gutxi nahikoak izan zituzten elkartzeko.

Transkribapena

Nor Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Lehentasuna 2
Transkribaketa Egin gabea
Zinta OIA-013
Pasartea 0:03:00 - 0:08:20 (5' 20'')
Laburpena Elizara igotzeko eskailera asko zeuden, baina denak ere oso malkartsuak ziren. Bazen elbarri bat ezin igorik ibiltzen zena. Gero egin zituzten eskailera zabalagoak.

Oiartzungo kaleetako harria

Transkribapena

- Plaza ez oain bezelakua! Keba! (harri abarra) lurra dena. Ez zen zea, lisatua 'ta hola. Dena kroska 'ta kroska 'ta kroska 'ta kroska 'ta kroska 'ta kontzejura[kontzejura:8945] joteko 're, tarti hura, dena erdiya hautsiya bezela izaten zen.
Bai, oso pauso txarra man ber 'zaten zen joteko ayuntamientoa. Eta bi tarte zin, bat kajadeahorros 'ta nola zin?
- Bai.
- Tarti hura arront gaixtua zen ibiltzeko. Oso, oso oso. Askotan person asko eroitzen zin han. Asko gaiña!
- Bai, e?
- Bai!
- 'Ta zer zen ba, e... Harri... Lurrakin...
- Harriyakin iña dena. Harriyakin puntaka puntaka puntaka. Zeatua, lisatu gabia dena!
Eta horrengatik eoten zen peligroso, eta askotan jendia ibiltzen zen beko kalin barrena, bono... Zeara beko plaza ayekan barrena, beste ayekatik ateata ibiltzen zen. Bai, askotan. Ui! Zembat biaje in 'ttugu hola geok, bildurrak eroi itteko! Neone 're behiñ eroi nitzan!
'Ta belaunan gaiña miñ hartu nun. 'Ta geoztik beti beste ayekatik, beste ayekatik ibiltzen giñan. 'Ta paraja txarra zen. 'Ta ayuntamientoa joteko 're aurrealdia denin halaxe zen. Oso gaizki. Eta ayuntamientun gotti joteko, eskaillerak ez oain bezela! Nolako eskaillerak!
- Txarrak?
- U...! Txarrak! Baranda txarrakin 'ta arront difentik, arront difentik! Oso difentik! 'Ta gaiñekun hor zea kalia... Bai, Sekundinon bettiko kali hoi biri ona zen, hor zen hoben hobena biria!
Jenealin ibiltzeko! Beste ayeka, pixa kalia saten 'yogu uaiñ, hura, hura gaixtua zen oso! Hura txarra beti!
- 'Ta sekundinona zein zen?
- E?
- Sekundinona zein zen?
- Sekundinona?
- Bai.
- Panadeiya 'ta ardoteiya 'ta... Errandonea!
- Errandonea zon...
- Errandoneku hoi.
- Hoi hobetsua al zen?
- Hoi hobia, hobia, hobia, hoi hobia zen, hoi hobia zen, biño bestia zen oso txarra.
Pixa kalia saten 'yogu uain 'e, leno 're hala saten geniyon, hura, hura gaixtua zen. Eliza joteko, eliza joteko harri eskaillerak, erdiko eskaillera haik, oso difentik zin, meyarrak eta piko 'ta piko 'ta pikotan jon ber zen! Oaiñ biño piko gehiyokin.

- Bai, e?
- Bai, bai.
Nor Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Lehentasuna 1
Transkribaketa Egina
Zinta OIA-013
Pasartea 0:00:00 - 0:03:00 (3' 00'')
Laburpena Klaketa. Oiartzungo kaleko lurra harriekin egina zegoen. Oso arriskutsua zen; jende asko erortzen zen. Gaur egun Aialde kalea dena zegoen egokiena. Pixa kalea -Mendiburu-, berriz, oso txarra zen. Elizako eskailerak ere orain baino malkartsuagoak ziren.

San Juan kaleko azoka

Transkribapena

-Kalin?
-Ze tokitan itten zen?
-Pues... Oiartzungo komonatatik hasi 'ta goiko ospital zarra arte.
-San Juan kalin?
-Bai, oañ eongo dia bian paeta hartan zeak astuak eta lotzeko, ba aldia?
-A bai,bai bai...
-Haik hartaxeko dia, hartako dia haik!
-Animaliyana izaten zen?
-Bai, han jarri batzuk ahal zunak 'o ongi zenak 'o gurdiyan. 'Ta beste batzuk berriz astuan xextutan. Ja! Ahal zen bezela.
-Postuik eta ez zen jarko, maiyik eta zen ez jarko?
-Ez naz akortzen maiya nik eta ez, seuski ez.
-'Ta ze izaten zen animaliya bakarra 'o zeak 'e bai, illarra 'ta...?
-Ez... Ni txerriyana akortzen naz, txerrikumia.
-A... 'Ta txerrikumia astuan zean 'ta?
-Bai... Txerriya 'o aston bat iual saltzeko 'ro miatxon bat 'ro hola. Zarbaitte hola bai! Biño oan bezela oillar 'ta konejo 'ta zea, ez ez ez. Deus ez! Ez berdurik eta ezer ez. Killikupin eoten zen arraiya saltzen.
-Arraiya?
-Bai, Errentitik tortzen zin eunero.
-Bai, e?
-Autobusin torri, kaja zarrak karri autobusan azpiko parrilla hartan 'ta... Han mai zarren bat 'o beste jarri Killikupin 'ta honako, bau asientua petrila. Han kontra hartan jarri 'ta haik bi 'ro hiru arraiketai 'ta hantxetik arraiya saltzen.
-Arrai freskua karko zuten haik...
-Bai...
-Pasaitik 'o karko zuten nombaitik.
-Ez dakit nondik kartzen zuten. Autobusak kartzen zittun.
-Biño... eta autobusa zeak Epelek jarritakua izango zen?
-Bai...
-Autobusa
-Autobus zar batzuk noxnai birian geldittu...
Nor Lardi Landa, Joxe Luix
Lehentasuna 1
Transkribaketa Egina
Zinta OIA-002
Pasartea 0:20:25 - 0:22:00 (1' 35'')
Laburpena Kalean azoka izaten zen astero, San Juan kalean. Animaliak bakarrik izaten ziren; barazkirik-eta ez. Killirikupen arrainketariak egoten ziren.