Aldaketak heziketan

Nor Irastortza Gaztelumendi, Maitxo ; Lekuona Artsuaga, Enrike
Lehentasuna 1
Transkribaketa Egina
Zinta OIA-057
Pasartea 0:36:20 - 0:40:20 (4' 00'')
Laburpena Eskolatik ez zituzten ekartzen etxerako lanak, gaur egun bezala. Zein liburu erabiltzen zituzten. Garai hartan, ikasketak baino garrantzitsuagoa zen dotrina. Baserritarrek ez zuten segitzen ikasten. Maitxo zatiketak ikasi gabe gelditu zen eta ahizpak erakutsi zion gero.

Transkribapena

- Haik justizi gehiyo zuten maixtrak biño.
- Gue garaiyin ez zen debereik eta ezer izaten.
- Hoi san ber nizuten.
- Ordun zen letzeko 'La Buena Juanita' libro bat.
- 'Catona' deitzen ziyoten 're bai, 'Catona'.
- Ta dotriña. Bai, 'Catona' lentxio zen, lenbiziko kartilla geo 'Catona' 'ta geo 'La Buena Juanita', letzen ikasteko kastillanoz. Hura zen. Ni hiru libru haik akortzen naz ibiltzen genittula. 'Ta dotriña. 'Ta dotriña, hamar urtetan itten zen komuniyo haundiya, komuniyo ttikiya zazpi
urtetan 'ta haundiya hamar urtetan. Hamar urtetan itteko dotriña nik ya dena ikasiya nun eta geo gu ailletu giñanin in zuten hamaikea pasa, 'ta bakizu, urte bete gehiyun, bate aitze baldin baza, 'ta dotriña... Orduko karrera hura zen!
- Dotriña.
- Dotriña.
- Ordun batxilleratua dotriña zen.
- Hamaika urtetan komuniyua iñ, hamabi urte arte ibilli nitzan eskolan, hamabi urtetan jon zen neskamia gue etxetik eta ordun bukatu zen karrera.
- Behiñ hamabi urte ezkio baserritikan...
- Ordun esne karrera.
- Ordun esne karrera: goizin bost t'erditan jaikita.
- Behiñ hamabi urte ezkio baserritik eskola gutxi. Baserritik beti lana izaten zen umintzat 'ta denantzat.
- Eta eunero-eunero 'ta joten ziñazten?
- Eunero...
- Eskola? Bai zea! Batzutan behi aurrin ibillitzeko ber zela... Bestin ez dakit ze ber zela...
- Belar garaitan 'ta iatze garaitan 'ta gutxiyo ez?
- Haitan askoz 'e gutxiyo, hoi dudik ez iñ? Lana baldin bazen lana lenbiziko. 'Ta geo bakizu, hala daillenai eskolako goua 're...
- Jon itten zaiyo.
- Jon itten zaiyo. 'Ta ni akortzen naz: hamabi urtetan geldittu 'ta nik ikasiyak nittun sumar, restar eta multiplicar 'ta dividir ikasi nahi eta amai esan niyon: "Jo, nik dividir ikasi nahi nun" 'ta zea 'ta "Bai jongo za geo zea neuan zea partikular Zamoako maixtrana 'ro".
Bai, gaur arte! Geo Kontxita, ahizpa gaztina, hua gehiyo ibilli zen eskolan gu biño, jakiña, gu denak zarraguk 'ta hua gaztina zen 'ta hua eskolan dezente ibilli zen eta harrek ikasi zun dividir 'ta harrekin ikasi nun nik itxian dividir.
- Hara!
- Bai. 'Ta hola...
- Hoi 're asko itten zen: itxian eakutsi ez? Bata bestiri eakutsi ordun itten zen asko?
- Bai. Biño beti nun goua hua ikasteko. 'Ta ze "Bai, jongo za geo zea 'ta". Geo Sokolokua, lengusua 'ta Anttoni 'ta biyek, 'ta hura ibilli zen geo partikular zean eskolan 'ta zea 'ta ni miño arratsin joteko 're berandu gelditzen zen illunarrin joteko ilunbatan torri ber 'ta zea 'ta hala
geldittu zen ne partikularra.
- Miño azkenin ikasi zenun ahizpakin.
- Bai, hua han ikasi nun. Hola...
- Etxian maixtra, ongi!
- Bai, bai. Itxian, harrekin.
- 'Ta zu hamabi urte arte aittu ziñan hemen Karrikan, 'o nola?
- Ez, hamaiketan hara jon nitzan. Hok uste 'ut gu miño fijoguo izaten zutela eskola. Hemen asko faltatzen zen.
- Eskola, eskola bai. Han eskola gutxi faltatzen zen. Oaiñ! Geak askotan faltatu. Lana baldin bazen zea "Bai gaur (lehorrin) ibilli ber dugu", "Gaur hostaitten ai ber da 'o", "Gaur illarra billu ber da 'o". Beti zerbaitt izaten zen.
- Bai, bai, bai.