Loinaz Azpiazu, Juli


Helbidea Arrasku ()
Jaiolekua Zamarre (Donostia)
Biografia

Donostiako Loiola auzoan jaio zen amaren jaiotetxean, Zamarre baserrian.  Bi gurasoak Donostiarrak zituen, ama Petra Azpiazu Arrastua eta aita Joxe Mari Loinaz Ibarburu, Betolondegi baserrikoa. Loiolatik Puntalera mugitu omen ziren. Donostiako gauza gutxi gogoratzen du, 3 urte zituenerako Oiartzuna etorri baitziren, Ezkontzegira. Gerrak bertan harrapatu zuen. Komunio handia egin zuenean Frantsillara joan ziren bizitzera. 1953an Epixkarrera ezkondu zen. 1957an Arraskura mugitu zen eta geroztik bertan bizi da. Baserriko lana ongi ezagutu du, elizako ohitura zaharrak eta sendabelarrak ere primeran ezagutzen ditu.

Elkarrizketak OIA-138

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
-0:00:000:01:071' 07''3
-0:01:070:04:213' 14''3
Donostiatik Ezkontzegira0:04:210:05:180' 57''1
-0:05:180:06:080' 50''2
Garrotilloa0:06:080:07:441' 36''1
Baserriz baserri0:07:440:09:562' 12''1
Donostiarra edo oiartzuarra?0:09:560:10:520' 56''1
Ezkontzegin maizter0:10:520:12:361' 44''1
Arropa etxean0:12:410:13:290' 48''1
Dolu-jantzia0:13:290:14:581' 29''1
Arropak tindatu0:14:580:16:081' 10''1
-0:16:080:16:550' 47''2
Elizara beldurrez0:16:550:18:471' 52''1
Elizan 0:18:470:20:091' 22''1
Senar-emazteak ezin ondoan eseri elizan0:20:090:21:451' 36''1
Meza latinez0:21:450:22:420' 57''1
Konfesioak0:22:420:23:561' 14''1
Bilerak0:23:560:25:111' 15''1
Ukenduak0:25:120:26:341' 22''1
Intsusa ukendua0:26:340:27:190' 45''1
-0:27:190:27:510' 32''2
Sendabelarrak0:27:510:30:593' 08''1
-0:30:590:36:355' 36''2
Sendabelarrak II0:36:350:37:481' 13''1

Pagadizabal Artola, Segundo


Helbidea Txarondo ()
Jaiolekua Txarondo (Ergoien)
Biografia

Txarondon jaio zen Segundo, Tornola auzoan. Garbi du Tornola eta Ergoienen arteko muga, beraiek tornolarrak izan dira beti. Segundo sei senidetan hirugarrena da. Gurasoak Jose Domingo Pagadizabal eta Manuela Inaxia Artola zituen. Aita Txarondokoa eta ama Irungo Zurrunbilokoa, baina gazterik Oiartzuna etorria. Txarondon bizi den laugarren belaunaldia da Segundo, ez daki hurrengorik izango den. Baserriak 200 urte inguru omen ditu. Beren aurrekoak Aia aldetik etorri omen ziren minetara lanera eta orduan eraiki omen zuten Txarondo. Gerra karlistan erre egin omen zuten, baina herritarren laguntzarekin berreraiki zuten. Kontu eta istorio mordoa kontatzen dizkigu, sorgin kontuak tarteko, hizkera politarekin. Trikitixa jotzen ere trebea, pieza batzuk jotzen ditu.

Elkarrizketak OIA-136

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
Aurkezpena0:00:000:01:011' 01''2
Tornola eta Ergoien0:01:010:02:441' 43''1
Karrika, harrika eta makilka0:02:440:04:121' 28''1
-0:04:120:05:110' 59''2
Pagadizabal Aiatik etorria0:05:110:08:082' 57''1
Amaren historia0:08:080:09:251' 17''1
Sei senidetan hirugarrena0:10:190:11:180' 59''1
Txarondo baserri txikia0:11:180:12:311' 13''1
Ama jostun ona0:09:250:10:190' 54''1
Osabak sorginak ikusi zituenekoa0:12:390:14:432' 04''1
Sorgin kontuak0:14:430:16:171' 34''1
Sorgin kontuak II0:16:170:17:221' 05''1
Aztikeriak0:17:220:18:210' 59''1
-0:18:210:19:421' 21''2
-0:19:420:20:310' 49''2
Meteoritoak eta Lurraren funtzionamendua0:20:310:23:032' 32''1
Kaminero0:23:030:25:112' 08''1
Trikitilari0:25:110:27:192' 08''1

Retegi Aizpurua, Joxepa


Jaiolekua Esnao (Ugaldetxo)
Biografia

Ugaldetxoko Esnao baserrian jaio zen 1925eko otsailaren 25ean. Aita Pio Retegi, karrikatarra zuen; ama, berriz, Josefa Luisa Aizpurua, Iturriozko Anatxuri baserrikoa. Zortzi senidetan zaharrena izaki, etxean lan asko egitea tokatu zitzaion Joxepari, ez zen handik asko ateratzen, ezta eskolara joateko ere. Gerra garaia bete-betean bizitu zuen eta hainbat istorio kontatzen ditu, zehaztasun handiz. Altamira baserriko semearekin ezkondu eta bi seme-alaba izan zituen.

Elkarrizketak OIA-137

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
Aurkezpena0:00:000:01:461' 46''1
Lan asko eta eskola gutxi0:01:460:03:181' 32''1
Esnao0:03:180:04:150' 57''1
Haurrak etxean0:04:150:05:351' 20''1
-0:05:350:07:101' 35''2
Amonaren heriotza0:07:100:08:141' 04''1
Lehenengotako ekonomika eta komuna0:08:140:09:341' 20''1
Azienda0:09:340:10:120' 38''1
Neskamea eta morroia Esnaon0:10:120:11:391' 27''1
-0:11:390:12:080' 29''2
Baratza0:12:080:12:360' 28''1
Gerrako jazarpena0:12:360:13:551' 19''1
Reketeak 0:13:550:14:420' 47''1
Reketeak hildako neska gaztea0:14:420:15:240' 42''1
Ihesa eta kartzela0:15:240:16:020' 38''1
Gurasorik gabe Anatxurin0:16:020:17:181' 16''1
-0:17:180:17:340' 16''2
Gaztelaniaz egin behar0:17:340:17:580' 24''1
Gose garaia gerraren ondoren0:17:580:19:421' 44''1
-0:19:420:20:000' 18''3
Euskara0:20:000:21:491' 49''1
-0:21:490:22:010' 12''2

Tapia Iparragirre, Joxe Luix


Jaiolekua Epele (Ergoien)
Biografia

1933ko abenduaren 11n Ergoiengo Epele baserrian jaioa. Ama Maria Iparragirre zuen, Epelekoa bertakoa eta aita, berriz, Martin Tapia, Penadegitxiki baserrikoa. Bi senidetan zaharrena da Joxe Luix. Aita oso gazterik hil zitzaien eta gazte-gaztetatik hasi behar izan zuen lanean: baserrian, kanpoan eta baita kontrabandoan ere. Ederki kontatzen zituen, batez ere, kontrabandoko kontuak. 

Elkarrizketak OIA-135

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
Aurkezpena0:00:000:04:124' 12''2
Aita 31 urterekin hila0:04:130:05:261' 13''1
Aitaren oroitzapenak0:05:260:07:241' 58''1
Etxean zenbat lagun0:07:240:09:061' 42''1
Osaba gizonak Frantziara pasatzen0:09:520:13:193' 27''1
Epele0:24:240:25:000' 36''2
Nafarroatik irina ekartzen0:26:160:28:011' 45''1
Etxe gehienetan hildako mutilak0:28:030:29:531' 50''1
Goñi Francoren laguna0:29:530:30:490' 56''2
Bi iturrioztar Altzibarren hilak0:30:490:31:360' 47''1
Erlaitz aldetik tiroka0:31:360:32:250' 49''1
Amona kartzelatik etxera0:33:540:35:181' 24''1
"Lezoia" eta "zatola"0:35:180:36:551' 37''1
Animalia asko, morroia0:36:540:40:163' 22''1
Gazta urte osorako0:40:510:42:241' 33''1
Morroiak lanean erakutsi0:42:240:42:460' 22''2
Eguneroko lanak0:42:470:45:242' 37''1
Epele inguruko baserriak0:45:250:46:551' 30''1
Trabajadoreak0:46:550:48:011' 06''1
Eskolan gutxi ikasia0:48:010:52:414' 40''1
Ardiak oso maite0:52:410:54:151' 34''1
Sasindutako ardiak0:54:150:55:331' 18''1
Muturjoka eta jaleoa0:56:080:59:563' 48''1
Bilerak0:59:561:00:420' 46''1
Konfesioa1:00:441:02:351' 51''1
Neska laguntzen1:02:381:08:165' 38''1
Pobrerik nahi ez1:08:161:09:090' 53''2
Lanean1:09:091:10:401' 31''1
Kontrabandoa1:10:401:12:311' 51''1
Kontrabandoan harrapatuta1:16:301:18:572' 27''1
Kontrabandoan jende asko1:18:571:20:201' 23''1
Guardia Zibilak gauez1:20:201:22:021' 42''1
Bost urtez kontrabandoan1:22:021:23:381' 36''1
Itxiturak egiten1:23:381:24:441' 06''2
Mugarriak jartzen1:24:441:25:280' 44''1
Motorra erosi1:25:281:26:291' 01''1
Oroitzapen onak1:26:291:27:381' 09''1
Kalera joan nahi ez1:27:391:28:340' 55''1
Portugaldarrak Frantziara pasatzen1:28:341:29:411' 07''1
Behorrak Frantziara pasatzen1:29:411:32:342' 53''1
Eskapada franko egina1:32:341:32:580' 24''1
Kontrabandoak bukatu1:32:581:34:521' 54''1
Ama 90 urterekin hila1:34:521:37:112' 19''2
Amonaren istorioak1:37:201:38:241' 04''1
"Saca mantecas"ak1:38:241:39:080' 44''2
Sorginak badirela1:39:081:39:590' 51''2
San juan sua1:40:381:42:121' 34''1
Txerri-hiltzea1:43:341:45:572' 23''1
Pilotan jokatzen1:46:261:49:353' 09''1
Non jokatu, pilotak1:49:351:51:001' 25''1

Mendiburu Etxeburu, Mari Karmen


Jaiolekua Artamugarri Erdikoa (Errenteria)
Biografia

1940ko maiatzaren 19an Errenteriako partean den Artamugarri-erdikoan jaioa. Oiartzun eta Errenteria-Orereta arteko mugaren ondoan. Baserria Errenteria-Oreretako lurretan egon arren, Oiartzun gertuago geratzen zitzaienez, Iturriotz alderako joera zuten beti. Aita auzoko Arbide baserrikoa zuen, Jose Manuel Mendiburu. Eta ama, Lorenza Etxeburu, berriz, Donostiako miserikordiatik Artamugarrin jasotakoa zen. Aizateko eskolan ibili zen Mari Karmen, baina erdietan ez ziren eskolara joaten, baserrian lana izaten baitzen. Sei senidetan gazteena da Mari Karmen. Ezkondu aurretik Pitusan aritu zen lanean eta Domingo Albisu Bordazpikoarekin ezkondu zenean lana utzi eta etxeko lanetan hasi zen. Bi semeren ama da.

Elkarrizketak OIA-142

Pasarteak

IzenburuaHasiBukatuIraup.Lh.
Aurkezpena0:00:000:01:431' 43''1
Ama miserikordiakoa0:01:430:05:504' 07''1
-0:05:500:06:200' 30''2
Artamugarri-erdikoa0:06:200:08:212' 01''1
Etxeko osaba0:08:210:10:001' 39''1
Baserriko lanak: esneketari, artzain, belarretan0:10:000:13:183' 18''1
Jakiak0:13:180:14:351' 17''1
Argirik eta urik ez0:14:350:15:541' 19''1
Txerria hiltzeko eguna0:15:540:17:261' 32''1
Errekako eta iturriko ura0:17:260:18:331' 07''1
Dutxa0:18:330:19:210' 48''1
Ileapaindegia etxean0:19:210:20:341' 13''1
Elikadura0:20:340:22:352' 01''1
Nafarroara, irin bila0:22:350:23:270' 52''1
Aita eta anaiak basoan lanean0:23:270:24:240' 57''1
Nesken eta mutilen lanak0:24:240:26:201' 56''1
Galtzerdien ordez "txanpinak"0:26:210:27:241' 03''1
Ardi ilea: haria eta koltxoiak0:27:240:30:463' 22''1
Arropa garbiketa0:30:460:32:542' 08''1
Plantxa0:32:540:34:381' 44''1
Janzkera0:34:380:38:133' 35''1
Abarkak eta zapatak0:38:130:40:121' 59''1
Gizonezkoen janzkera0:40:120:41:141' 02''1
Mantilla0:41:140:42:371' 23''1
Lutoa0:42:370:44:031' 26''1
Txapela0:44:030:44:490' 46''1
Elizan nola eseri0:44:490:45:491' 00''1
Meza0:45:490:48:082' 19''1
Helduta dantza egitea galarazita0:48:100:50:252' 15''1
Dena bekatu0:50:250:51:441' 19''1
Eskolan oso gutxi0:51:440:55:223' 38''1
Errosarioa ote-jotzen0:55:220:56:130' 51''1
Heriotza0:56:131:00:394' 26''1
-1:00:391:01:130' 34''2
Misioak eta ejerzizioak1:01:191:03:302' 11''1
-1:03:291:04:311' 02''2
Aste Santua1:04:311:06:522' 21''1
Bilerak1:06:511:08:271' 36''1
Senargaia ezagutu zuenekoa1:08:271:12:253' 58''1
Senargaiarekin nola geratu1:12:251:13:511' 26''1
-1:13:511:14:290' 38''2
Pitusan lanean1:14:291:15:180' 49''1
Mutilarekin egun pasa1:15:181:17:041' 46''1
Ezkontza1:17:521:19:051' 13''1
Eztei bidaia1:24:231:27:353' 12''1
Semeak1:27:351:30:142' 39''1
Ezkondu aurreko harremanak1:17:041:17:520' 48''1
Lana1:30:221:32:121' 50''1
-1:32:121:32:360' 24''2
-1:32:361:33:140' 38''2