Musika

-'Ta Oñatibia meiku horren semia izango zen zuekin korun 'ta aitzen zena 'ta?
-Bai.
-Bai.

-Bai...
-Hoi Lartaunekin hasi zen. 'Ta ordun ni ez nintzan joten geo. Ez, ya. 'Ta geo, geo bai pixka 't asko 're ez biño ibilli nitzan pixka 't bai, Juanitokin.

-Hua gaiñea aitzen zen dantza eakusten 'ta txistua 'ta dena, ez? Oso euskaltzalik zin haik, ez?
-Bai... Bai, hala dakat goguan nik. Ez dakit aitzen al zen eakusten, aztua dakat.
-Bai, bai aitzen zen. Ameriketatik torrita.

-Aztuak dakazkit. Aitzen bazin.
-Dantzak eta txistua 'ta bai.
- Ttunttuna jotzen 'ta aitzen zen noski, ez?
-Hua 'ta Joxe Mari aitzen zien txistua eakusten.

-A! Hoi da. Hoi da. Gu geo gaiñekun zea, Arozenatarrakin. Hoik 'e ttunttuna jotzen zuten 'ta. Hoi da, kantatzea joten zen. Joten da 'ta Juanito 'ta.

-Haik gaiñea ez al zuten, meza bukatuta ez al zin igandetan Killikupin ez al zin aitzen?
-A! Baita 're.
-Aitzen zin, ez?

-Killikupin aitzen zin.
-Txistua jotzen? Txistua jotzen?
-Txistua jotzen bai. Killikupian bai.

-Bai, aitzen zin. Hamabitako
-Oaiñ 'e joko dute.
-Oain?
-Jai, jai, jai
-Jai zeatan bai, haunditan bai, biño bestela ez.

-Bai, bai, bai.
-Miño leno, klaro igandero. Joxe Mendizabal 'ta jotzen. Ez dait arrasaldetik ez al zin aitzen, aiko zin. Aztua dakat.
-Nik, nei norbaittek aittatu izandua.

-Uste dut ba!
-Zein?
-Arrasaldetik aitzen zena. Ez, Joxe Mendizabal 'ta ttunttuna jotzen. Juaniton 'ta aitta jotzen aitzen zena. Miñon, aztua dakat, miñon aiko zin.

-E?
- Ni kalin asko ibiltzen nitzela.
-Bai?
- Ni bai. gu hor kantari 'ta naximentukin 'ta atetzen giñan kuadrilla izugarriya.

Haundiya, Mari karmen Galzarainekin. Ni Don Reginon alabak eakusten zigun

eta ongi ongi ongi ensaiatu, ensaiota asko joten giñan 'ta geo bi o' hiru bozata jarri 'ta oso oso earki ibiltzen giñan.

- Kantatzen 'ta eakusten zizuten? Kantai 'ta eakusten zizuten?
- Bai, bai

- 'Ta non eliz elizan ingurun o'...
- Ez, ayuntamaentun
- Elizako inguruan elizan izeninan o'

- Ayunta ayuntamentun ikasten genun
- Bai miño eliztarrak bezela

- Don Pablokin elizan hoi bai. Don Pablokin izaten giñan ba, kantak oso kanta politak ikasten genittun 'ta geo elizako kantak kantatu elizan.

'Ta geo berriz gizonakin 'ta sartu giñan miño berandugo. Ya meza kantatzea 'ta hoi.

- 'Ta asko ziñazten, emakume asko ziñazten kantai 'ta aitzen ziñaztenak?

- U bai!
- Bai e?

-Gu kantari, bai, aitzen giñan bai oan enaz akortzen zenbat urtetan 'ta, miño aitzen kantari meza 'ta hala zea itten genun, latiñez. Itten ganittun kantatu

guk, gizonak eta emakumik. Bai 'ta gio Lartaun sartu zen 'ta ordun ya, ya gu gutxiyo.
- Aa.

- Ez ya san genun ba, zartu giñala 'ta

- Gio atzea zea entiarrotako kantak, entiarrota berriz gu. 'Ta hasi giñan berriz gu. Gu hasi giñan berriz bai.

Perikok hasi ber dugu guk e' 'ta, arrauna itten zuten 'ta geo guk e'

- Oañ Periko oañ hilla da hoi hua miño
- Ya oañ arte jon naz ni kantatzea zea entiarrota kantatzea!

Oañ enaz joten ya miño gañekun bai. Guk Perikokin hitzeitten genun. Periko 're hil zen 'ta
- Mm bai
- Bai

- Eta lenoztikan hasi ziñaztenak hanako Don Pablokin ta aitzen ziñaztenin, baka e... oañ gio entiarrotan bakarra aitzen ziñazten? Miño bestela ze, meza nausitan 'ta aitzen ziñazten?

- Xanix bai, konpaziyo batea, kantatuko ganun, ahaztu itten dia miño, Xaniztebanetan, meza ikasi 'ta Oñatibiakin e' bai. Gio zeakin zean ibilli giñan

Don Pablon ondorenin Oñatibiakin, ibilli zen jendia asko, ni ordun enitzan joten miño geo sartu gui,

guk genakigun misa de refisio o' delaku hoi eta deittu n ziguten 'ta gio handikan aurrea pues hasi giñan Oñatibiakin.

'Ta nolabatte eondu giñan joten hasi 'ta miño atzea sartu 'ta gio honea berriz

- Gustoa ez?
- Hombre! beti gio gañea ensayoa joten giñan aitzaki txartxia hua ensayoa juteko! Hoixe

- Karo aitzaki harrekin gañea
- Itxetik alde!
- Itxetik alde egin, abi ba, hoi ba!

- Garroko 'ta , hoik geo ya ez, zertik hok ezkondu in tzin ya, zean 'ta gu, hemen bertakuk Oiartzunendikan

- Hurrungo eunin lanea. Bizikleta hartu 'ta Donostira 'ro, Irunea 'ro, 'ta... hala 're konten!
- Biño ni gotzen nazela, atzo aittu nitzan saten hemen hoiri, afaldu ta geo. San Juan itturrira 'ro ez dakit noa joten zen jendia 'ta Arrutina hoitakua bazela Jenobeba 'ro motx bat.

Mekauen! Nexka. Jotzen zun harrek krisketiñ soiñua! 'Ta hoa 'ta Juakin Potto difuntua 'ta hoik San Juan itturritik arratsin zea makilla hara! Oain 'de muttu 'ut. Makilla hanka tartin hartu, atzetik eta aurretik eskukin, hanka tartia eosita...

Eosi! Hombeste... Biajia do 'ta, be izerdiyakin 'o eosi 'ta, miñ hartzen 'ta makilla atzetik 'ta aurretik hartu hanka tartin 'ta San Juan itturritik gotzen nazela.

- Altziberko billera aittatu 'zu 'ta hoa gehiyo, kalin ez al zen izaten dantzik 'o?

- TTunttuna jotzen zuten, biño ez zen iñor izaten. Izandu zen bolara batian edo horrela ttunttuna jotzen zuten Killikupin. Joxe Mendizabal eta tamborrerua Juanito Arozenan atta nola zen? Xantu saten ziyoten. Xantu. Hori eta geo besten bat 'e bai. Ez na goatzen bestia zeiñ zen.

Hiru bat aitzen zian, bi txistulari 'ta gero tamborrerua. Bai.
- 'Ta jendia dantzan ibiltzen zen haiken onduan?

- Bai, baiño ez zen hola jende ge... Gelditzen kalian. Altziberra, Altziberra.
- Eta Altzibertik aparte beste auzotan bai al zen billerik?
- Txikierdin sortu zen bai, geo. Txikierdin zon.

- San 'zazu berriz.
- Inazio Pikabea zen... Hoi Portugalkua, ez? Baserrikua. Portugal baserrikua. Pues hoiy soiñua jotzen aitzen zen, baiño bere arreba 'ta saten dut, bere arreba bere filarmonika

haundiyakin 'ta zea, eskursiyoa gaur kampoa beste eozeiñ tokita joten din bezela, San Juan itturrira, hemen zea gaitza zen, kuadrillak, neska 'ta mutil joten zin mendiz mendi. Eta han San Juan itturrin ben garbitasuna egin, fede gaitza zen, fedia edo ohittura edo ez dakit zer san.

'Ta geo handikan Lesakara joten zian 'ta hor Lesakatik bueltan ere bai Altziberrerea ben soiñuakin eta. Andria horrek, Pikabea, ez dakit andriak nola zun izena, ez dakit, enaz gotzen, biño andri horrek bere soiñua juaz korru gaitza itten zun Altzibarren dantzan 'ta bea 're

bere soiñua juaz dantzan ibiltzen zen. Oso dotore. Oso dotore. Eta bueno, eskursiyo ederra itten zuten mendiz mendi kuadrilla osuak joten zian, neska 'ta mutil.
- Oiñez?

- Oiñez San Juan iturrira. Eta gero bueltan berriz Altziberren itten zuten ben estaziyua, baiño dantzan ibilli.
- 'Ta hoi ze izaten zen San Juan eunin bertan, 'o (aste...)?

- San Juanetik aurrea. San Juanetatik aurrea, bai. Zertikan Lesakakuk 'e harrapatzen zittuzten batzutan Lesakako fiestak ere. Bai.
- Zu joten al ziñan San Juanea?

- Ni ez! Gu gaztiak giñan ordun. Gu biñon...
- A!

- Beste urte batzuk gehixio zittuztenak zian hoik. Bai, guk ez dakit hamabost hamasei 'ro zemat izango genittun.
- 'Ta goua bai joteko?

- Ez. Hola mendira hola, biño haiyen umoria 'ta haiyen saleru hori gustatzen zitzaigun, e! Asko gaiña! Umore honakin 'ta tortzen zin 'ta. Denak dantzan. Oso ederra zen hoiyen...
- 'Ta gaiñekun emakume gutxi izango zen hola soiñu jotzen 'ta ibiltzen zena, ez?

- Nik ez dut ezagutu. Hori bai, emakume hori, zea, Portugalekua 'o Portugal Txiki 'ro ez dakit nola dun... Nola den. Horkua zen 'ta oso ondo jotzen zun. Bai anaiy... Zeak 'e, Inaxio bearek 'e bai eta arrebak. Baiño salero gaitza! Korro gaitza itten zuten menditikan zatozenian,

eta ez zin nekatuk! Dantzan fuego ibiltzen zin 'ta bea 're bai be soiñua juaz dantzan korrun hantxe! Oso ondo. Gauza polittak zien.
- Bai. Oaiñ ya... Bai.

- Oaiñ aztuk daude gauza hoiyek. Oaiñ beste era batekuk dia, baiño hoik oso polittak zien, e!