demboan

Kategoria gramatikala: 
Adizlaguna
Batuan: 
Garaian
Esanahia: 
Gazteleraz: 
En la época
IkusiAipamenaHiztuna
Aipamena ikusi- Zartu arte iondu ote zen Karrikan? 'O...
- Ez, gu eradetu giñan dembun, pixkan pixkan gelditzen 'ta, bukatu. Erretratua hor dut gaiña. Eunan batin... Itxian izango dut. Alabai sango 'yot kartzeko,
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusibiño zean, eskola barrenin ez. Hoi republikako demboan, enteintzen? Gu eskola joten giñanin. Geo berriz ya gerra hasi zenian, zea, berriz jarri zin gurutzik, biño geo, gerra hasi 'ta geo. Gerra bukatu zenian!
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- 'Ta (Pabli) Martinez, han Martinezen semik. 'Ta Martinez eondu zen hogeita hamabost urtian almazenin, 'ta harrek alde iñ in zun. 'Ta harrek alde iñ in zun demboan, Alonso, Anatorio. Famoso zea, Errenteiyan bazen...Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusiEzkonduta jarri 'men da, behintzat, eta... Oillon batzuk izan ber zittuzten 'ta mandon batek jo ostikoz 'ta oillua hill! 'Ta oillua hil zun demboan... Mekauen! Armatu 'men 'yote kristona ama-alaba haik 'ta mando-garrotia...Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi'Ta: "bost duro" "Aiba hamar, bestia laister torri berra da 'ta!" 'Ta itxea torri 'ta, ixillik ama, 'ta alaba 're bai. 'Ta bestia manduai jaten matea 'ro jon zen demboan, amak: "ze in 'zu?" alabai 'ta "Ui, hola 'ta hola jarri 'itte, biño ama, ez hitzik atea, e! Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi'Ta: "hoi sasoiya den demboan aprobetxatu bertako gauza zela! Biño gauza bat txarra bazute zuek 'e, joten bazazte neska batekin 'ta aprobetxatzen baldin baa, geo holako (...) 'ta zea! Itten baldin bada, ixillik euki! 'Ta sasoi delik in berra do hoi! Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Biño...
- Karrikan 'ta ibilli giñan demboan, euskara libre zen demboa izandu zen! Euskaraz 'e libre zen.
- Republikan garaian ez?
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Biño, sorgiñan hoi... Nik atta difunturi hoi aittu izandu niyola. Hoi kontua nik ez dakitela, hoa Olalden amakin ibiltzen zen demboan atta, eta Kamiyoku hortan arto tartin kriston bihor sailla 'ta ze kriston soiñuk eta, 'ta geo zeatu 'ta deus ez. Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Ordun uan bezelako zeak 'e, fabrikik eta (...) gue gazte demboan ez zin izaten hombeste. Bat 'o beste baldin bazin! Oso gutxi. Ordun jenealin baserriyan 'ta hola jendia.
- Bai ba.
Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusi- A, gerra demboan bai, bai, kastillanoz bai.
- Kastillanoz. Ordun beste norbaitt torko zen?
- Ordun beste... Gazte-gazte bat joten zen. Ez dakit nongua zen.
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusibiño ni Errentaiyan geldittu nitzan. 'Ta Irunen, Uderren nitzen demboan Irunea joaten giñan. Itxe partikularrak eta...
- Jende asko jongo zen esneketa?
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusiJela tartin. Gaztiak izaki, 'ta gorrak izaki! Geo lapurtu 're itten genittun! Nausiyak alde itten zun demboan, iertzen geniyon, hasten zen aho zabalka 'ta (...) keiñua itten geniyon elkarrei, 'ta anda! Leatza hartu 'ta korrika. Itxia bertan 'ta, amak bate ez zekila etxian sartu 'taZabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- Ez, ez. Geo bizitzak jarri. ' Ta kampotik tortzen zian guziyantzat bazen tokiya. Gerra demboan. Itxi ttiki haitan bi 'ro hiru famili batian 'ta hala.
- Zuen itxian hartu al zenuten norbatte?
Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusibestik ta, ta, ta. Hua, hua hustutzen ordu bete biño gehiyo, bomba txar bat ez jartzetikan! 'Ta tokatu giñen hamar metro t'erdi. Ura biño beruo zulatua guk, geo ura bazterretikan eta hua ezin billatuik eta. Inaxio Urkia ehizira jon 'ta hua ehiziyan zen demboan, andria jon nola aiArbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusigiñan ikusten 'ta beko zolo hura ikusi 'ta ate giñan demboan: "ez gehiyo honea torri, e! Ne andr, o gizona ehizitik torri artin!" Peligrun ai giñala 'ta ne gizona lanin, oi, ehiziyan 'ta gu peligro hautan 'ta gu jon ez. Bi eun pasatzen baldin bazenittun beldurra maten zigun geo jotia!Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusiHogeita hamairu kortxo uste 'ut sartzen zila. Joe! ebiya itten zunin, kortxua beratzen zen ta ordun ongi, biño gortzen zen demboan, mekauenlaputa, ipurdiko errak bai miñ erra! Kortxua gortzen zenin, ta ta ta ta! Joe! Gorriyak ikusi dittugu guk 'e! Jo!Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Lanin izorratu! Gau 'ta eun lanin! Barkuk baizittuzten beák hoik. Errotaberrikuk eta Olaizola y Madrazo'ro zea, barko... Pareja zutena. 'Ta karo, pareja zeatzen zen demboan arrai benga arrai guziya honea kartzen zuten 'ta hemen beexita jarri. Honoko, Aingeruko ondokoArbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Karo.
- Bestela hua gordeta noa jongo ga. 'Ta guk 'e hala tortzen zen demboan, eurra hua manejatzeko, pes geo pilla itten zen demboan, zembat metro zien zeatu 'ta honenbeste,
Iza Artola, Joakin
Aipamena ikusi- Ez. Fijo han ez zen aitzen. Papeleran aitzen zen hura 're. Papeleran. Hua aitzen zen e, soiñu jotzen han, libre zen demboan.
- Papeleran?
Iza Artola, Joakin
Aipamena ikusi-'Ta zeiñek jo 'ro itten 'te zun? Bertako norbattek? 'O...
- Bai, bertakua bai. Bertakua. Geo galdu zen... Asko, asko galdu 'iya holako billerak eta. Asko. Biño gu gaztiak giñan demboan, urti haitan, Azaiñen 'e bertako semia aitzen zen.
Iza Artola, Joakin
Aipamena ikusisartu 'ta artajorrata joten zen. Gosia, 'ta patata bolsillun sartu ta artajorrata joten zen. 'Ta geo netzako izaten zen artua ereintzen zen 'ta artua geo hostua itteko 'ta komei 'ta, biltzen hasten zian demboan taluak ordun izaten zien, ogiyik ez zen izaten, taluak. Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusiHor salto itten dun demboan ogiya hautsiko da!" Ni pa dios! Pirrilka botatu, irriyua pasatu 'ta beste mendira joten zen ogiya oxo oxoik.
- Zer zen, gorra!
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- 'Ta gu ordun artajorrata joten giñan demboan, baarruna 'ta izaten zen 'ta kriston berua arto tartian, jesus maria! Masaillak eta denak erriak hostuakin 'ta komei eta amak saten zun: "Iñaxi!" Sua bajua izaten zen ordun, tximeneta bat, bajua. Lendaizi hua eziñ pixtuik. Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusigarbi garbi garbi garbi in, toaillakin ahal nun guziya dena sekatu, ohira joten nitzan demboan ne bazterrin galtzerdiyak jarri berotasun harrekin sekatzeko, 'ta iandin Zamalbira galtzerdiyakin jon ber zen. Mezeta galtzerdiyakin jon ber zen.Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusiMakina zar bat bagenun Zamoan 'ta nik ama Errentira joten zen demboan, hartu zentimetrukin neurriyak nolazpatte 'ta tto tto tto tto 'ta hor ate dut blusa bat netzako!
- 'Ta oaindik Oillokiñen hasi gabia ziñan?
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Hasi gabia! Oillokiñen hasi gabia! Blusa ate nun. 'Ta klaro, nik blusa hua josi nun demboan, nahi 'ta nahiyez jazteko amai eakutsi ber niyon, bestela ke pasaba! 'Ta eun batin torri zen demboan san niyon: "Ama" 'Ta "Zer?" "Erritik ez eman, e!" "Hara, oaiñ 'e badugu zerbatte!Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusiAte ber dik ba nola hala hau 're! Baita pentsatu dena!" Ama joten zen demboan makinan txaka txaka eunin pixka 't, eunin pixka 't 'ta blusa gorde, eunin pixka 't eunin pixka 't...Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- (...)
- Pilla bat! Nik Zamoan pilla bat! Sango 'u nahi baldin bau béak! Sango 'u! 'Ta egiya san nahi baldin badu, hau nekin hasi zen demboan, nekin hasi zen demboan, bazkaldu 'ta nik
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusiAitze al 'zu hoi? Bai? Biyek gu hizketan eta ez zen piatzen 'ta sukaldin botil saardua karri bere basukin 'ta hau saardua eaten 'ta hiruak hizketan 'ta hura gue onduan gelditzen zen. Botil saardua eaten zen demboan, "Benga guazen Iñaxi, itxea!" Hau bere etxea 'ta ni nere etxea.Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Bai, errabiyakin. 'Ta jendia beira ne relojuaiy, paretai nola titu nittun. Ne artin: "Sei 'zak nahi baldin bauk!" Egiya! Nei sango nazu, txerriya umatu ez 'ta hamabi ume iñ ttula! Ordun gizona hartzen nun demboan zembat gezur san ber zun harrek! Hombre!Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Ni ez nitzan iñokin ibilli e!
- Bakit ez ziñela ibilli! Biño bakit ne atzetik zebiltzala! Aittu! Relojua in zin demboan, pues, eñgaiñatu zin relojukin 'ta yasta, gaur arte! Bodas de oro in genittun 'ta...
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Ezkontzeko? Ez dakit, aspertu giñen demboan sango genun ezkondu in ber genula 'ro... Hoixe ez zattut esango, ez dakit béak eskatu bazin 'o ez bazin 'o... Hoi ez dakat goun. Bestina bai, biño honena ez dakat goguan egiya san. Bost urte in genittun!Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Biño iakutsi ingo zizuten gizonai kaso in ber zela, ez? 'O ez?
- Nei eakutsi ziaten ezkontzea jon nitzan demboan, nei burutik betti zatarra 'ta hori batez. Nik san nun: "Ze pasatzen da ai da hemen? Gu zer gea orduan, txotxolan batzuk 'o zer?
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Nola izautu? Guk... Nik orduan gerran herittuta zean ibiltzen nitzan, beno, ordoko hasiya nitzan... Hau izautu nuneko Donostira torri zen... Lendaiziko eondu nitzan Bitoiyan, eta geo torri nitzan Donostira. 'Ta hospital (...) ez dakit, aitzia izango 'zu igual... 'Ta gerra demboan han eoten nitzanIrastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusi- Atta ez.
- Zeatu ziñanin zu han torri giñan demboan...
- Autobusian torri...
Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusiaranoar bat, honen auzokua. 'Ta harrek san zian hola amistadia bagenun 'ta san zin: "Nik mango 'izut seiñak neskatxa batenak mango 'izut" Eta orduan bakizu, gerra demboan (...) aitzen giñan 'ta hola ibiltzen giñan 'ta hola honen seiñak eman zizkian. Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusijoten giñan arratsetan, Xabale bakizu zein den, han bihan, Xabalek bodega badu, han saardoteiya zen 'ta oaiñ 'e kupelak han eongo dia, 'ta hara joten giñan lota. 'Ta geo ya han ezin zela 'ta Beinberrira jon giñan. Beinberrin eondu giñan ez dakit zembat demboan 'ta haikin amistadia in genunHarreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusi- Artua geo pandeira man ber 'zaten zen hombesteko bat, biño gerra demboan artuaiy ez ziyoten haimbeste kaso itten nomatte, ez.
- Zu gotzen za, zea, errotak itxi 'ta...
Zabaleta Labandibar, Joxe
Aipamena ikusiBi ta bi lau, lau xiri... Lau trap... Lau puxka hola xintxilik jarri 'ta geo ura itten zen handikan atera, ur berua. 'Ta uantxe ura berua atetzen zen demboan ya eosiyak zozten arropak pronto zozten.Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusi- Gerra 'ta geo 're bai? 'O ordun ya pixka 't zea in zin?
- Ez, gerra demboan 'e torri zin, eondu zin, eondu zin gerra dembun. Bai, ez zittuzten iñork ikuttu! Ez, ez, gerra demboan 'e eondu zin.
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusiirabazten nittun demboan diretoriri jornala eskatu niyon 'ta "que había que gara honores para aumentar el jornal. Que había que ganar honores" Mekauenlaletxe! Geo diretorin béan neskamikin ibiltzen zena 'ta biyek gelditzen giñan illunabarretan orduk sartzen. Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusiBai, 'ta bat umikin zena tokatu, ume ttikiyakin. 'Ta jon 'ta han, zean Eiyotz aldi hortan 'o numaitte han zijuztela, pasatzen ai zila 'ro behiya eskapatu mai zuna errapia bete ziyon demboan umia gotzen harrei 'ta eskapatu. Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi'Ta geo itten genun. Hua 're bazun xixtema, txarra itten genun biño han bi putzo, bi paso zin 'ta. Bat ya belaunetaiño 'ro hola, bestia puska 't goittiyokua hura. 'Ta ura ttikiya zen demboan hua goxogua zen ura, goxogua haundiy hura. Goxogua, ez zen indar haundiyakin joten hua.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiHala berriz abitu goitti 'ta goiko kanalea. Kanalin barrena torri honontz tunel aldea 'ta erreka harrapatu genun demboan kanalia utzi 'ta betik goitti, honea zea Aitxuleiko hondarzulota.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiNi ez 'ta aitta 're ez. 'Ta aitta jon zen demboan zea fuerte xamar hasi 'zkan attai. 'Ta zea ordukoz gue aittak urte sailla baizun, hiruroita goitti urtiak 'taIrazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiGoitik etortzen da bagoi biria 'ta salto gaitza beitti 'ta handik trena joten zen demboan bost bagoikin 'o zerbaitte hola joten zen 'ta. Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Tiroka e?
-Bai. Ez dut proatu oandikan holako lantei txarrik ne demboan.
-Seuski.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiKomuniyua iñ bittarte, itten zin moldatzen zin zerbaitte arropak. Biño behin komoniyua in genun demboan.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Urte bat 'o bitan zeatu nun. Apaizai 're ze in niyon, inauguratu genun demboan gu jon giñan inauguratzea, bi apaizak Ramon 'men don hau, Joxe Mai kampun den hua, 'ta hamar laun 'o afaltzen genunak soziedadin.Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi-E?
-Bersuk telebisiyun din demboan, askotan aitzen eoten naz 'ta beste batzutan berriz igandetan 'ta hastin ikustin martxa in siesta!
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi-'Ta giogue ama, hoi aitzen zun demboan orduan geyo sutzen zen.
-Karo
- Geyo sutzen zen.
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Ui, hemen Kamposantuko onduan Kinkirriñenetarrak, hoik Etxetxikiko lengusu propiyua zin. Lenguso propiyuk. 'Ta hura... Be lagun batei... Sorteua itten zuten zeiñek zeiñ hill 'ta Kinkirriñenekuk Txomin zun izena... Harrei be demboan izandu zun launik haundina tokatu. Beko plazan zean sorteua 'ro tiro hilta.Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiHor e' zea hemen eondu nitzan denboan hor eondu nitzan demboan e', zea autobusetako zeak eta denak apuntik eta denak in ber zaten nittun (...)
Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusiEta, zea, ordun 'e fiextak han Iturriotzen. Han nittun Galtzataku hoik 'ta Altamarri han tokatu zen 'ta. Zea Altamarrik esan, san zin itxea torri ber nunin, itxea tortzekua nitzan demboan, hua Altamarri itxea heldu zela afaltzea.Andalurria Urrutia, Anttoni
Aipamena ikusiEta umia karri ber nun demboan, itxea biño leno Altamarrin itxian deitzeko, harek karko zila itxea, harrek karko zila. Altamarrin deittu Andalurria Urrutia, Anttoni
Aipamena ikusiBai, hombeste demboan. Hil 'da seittun utzi gerra dembuan, ez! Ez zutenuzten. 'Ta hola behintzat goatu zitzaigun alkatina jotia 'ta premisua eskatu 'ta san ziun: "Bai, bai, ne borondatetik bai" san ziun.Etxeberria Olaziregi, Joxepa
Aipamena ikusi-Bai. Gerra demboan ba itten zien etorri 'ta. Goatuko enaiz ba, dena! 'Ta noa eaman ziuten 'e bai itxetikan hartuta. Etxeberria Olaziregi, Joxepa
Aipamena ikusi-'Ta Joxepa, eskolara?
-Ai eskola joten giñan baiy hoi, gerra demboan hasi zenian ibitzen giñan zea batian, eskola batian. Eta geo gerra demboan geldittu giñan. Eta geo joten giñan mendi batea, Aizate zun izena.
Etxeberria Olaziregi, Joxepa
Aipamena ikusi'Ta geo ur hua itten zen, zea demboan uda dembuan, apar zeatu sekatu. Eta geo hartu eta Txikierditik aurrea erreka pasatzen zen, irriyo bat eta harea astuakin hartuta eamaten genittun.Etxeberria Olaziregi, Joxepa
Aipamena ikusiEta egur pilla sartzen geniyon 'ta denak han. Gaztaiña izaten genun asko. 'Ta gaztaiña janez han eoten giñan. Gaztaiña erretzeko demboan erria 'ta bestela egosita jartzen zun aurrena. Etxeberria Olaziregi, Joxepa
Aipamena ikusi-Gio arkume denboan arkumik, berriz, arkume batzuk hemen arkumia gutxi saltzen bai zen.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi'Ta gio, len san duten haik in 'ta geo arkumik bukatzen zin denboan ordun,beno,
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiIzerdiyakin 'ta hauts harrekin dena (...) Hemen Kapotte 'ta, hain denboan Balentin Selpurukua saten zun instat batin hogeita hamarretik goitti hil 'men zin! 'Ta jende gaztia. Hogeitamar, hamabi hamalau, holaxePagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusiLau urte in zenittun soldauska denboan, lizentziatzea. Gio ate giñan, oso gutxi irazten zen ordun, hogeita hiru duro astia. 'Ta gio ne kontura 'ta komei pixkat billi nintzanPagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusi- Pallakatu 'ro ze san tzu?
- Pallakatu, geo pallakatu! Garbittuta jartzen zenun denboan pallakatu 'ta gio hitzein, beyakin hitzein 'ta holako kontuk!
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Pallakatu zerrei saten yozu?
- Pallakatu, pos, bea, bea goxatu beya! Kentzenkatzun denboan zepillukin kentzenkatzun denboan hauts guziyak eta zea guziyak kentzian,
Iñarra Lizaratzu, Manuel