Garbitasuna

Nor Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Lehentasuna 1
Transkribaketa Egina
Zinta OIA-014
Pasartea 0:22:30 - 0:26:20 (3' 50'')
Laburpena Garbitu, errekan garbitzen ziren. Neskak, Txanpañe atzeko ibaian, eta, mutilak, Zuloagaerrotako presan. Etxetxo bat ere bazuten arropa aldatzeko. Neguan Aierdin garbitzen ziren; ur beroarentzako tokia egina zuten eta hantxe garbitu eta sukaldeko beheko suaren bazterrera joaten ziren hoztu gabe lehortzeko.

Transkribapena

- Zea, garbittu 'ta nola itten ziñazten?
- Garbittu 'ta?
- Ze itxian dutxik 'ta ez zen izango!
- Itxian ez! Ez...! Kampun garbitzen giñan! 'Ta eamaten genun toailla beti. Beti toaillak eamaten genittun guekin.
- Erreka?
- E? Bai, erreka. Errekan garbittu, ibaiya zen itxian bazterrin, ibai ederra 'ta ura ona! Garbitzen giñan, sekatu, arropa garbiya jantzi, denak eamaten genittun boltsa batin arropa garbiyak, soiñekuk kendu, garbi-garbi iñ, jantzi eta bestik boltsan sartu, eta hala!
Nahi bazuten amak eta garbittu, nahi zutenakin, hor kompon!
- Zuek ya garbi!
- Gu ya jantziyak!
- Biño, neska bakarrak jongo ziñazten? Denak kambitzen baziñazten, neska bakarrik jongo ziñazten! 'O...
- A, bai! Neskak bakarra! Ez, gizasmik ez zin joten, neska bakarrak!
Gizasmik zuten Errotako presan!
- A...! Toki difentin!
- Bai...!
- Eske bestela erropa kendu 'ta itten bazenittuzten...
- Guk genun gue itxian bazterrin ibaiya, eta Errotako onduan zen presa haundiya! 'Ta han itten zin ira itten ibilli, berak, mutillak eta dena itten zin,
eta geo han bazen beste kaxota baten gisa, 'ta kaxota hartan kambitzen zin, garbitzen zinin jazten zin, 'ta haik 'e arropak poltsan sartu, guk berriz geriak genak... Halaxe partitzen genun, biño elkar aparte. Errota por ejemplo...
Hemendik bikaiyun itxetik urrutiyo! 'Ta gu, berriz, hemen bezela. (Elkarrizketa Zahar Egoitzan egina da).
- Bai.
- Halaxe moldatzen giñan.
- Eta zuek igeri ez ziñazten ibiltzen?
- Gu, bai, bai. Gen irriyun, gen irriyun, gen irriyun. Gen irriyua ibaiy haundiya baizen! Zubiyan azpitik aixuo pasatzen zen aixa!
- Karo. Gaiña, oaiñ ez do, biño len iongo zen Errotan kanala 'ro zerbatte, ez?
- Bai ba, bai, bai, bai, bai, bai.
- 'Ta geo presa zakan harrek.
- Bai ba, geo presa zelako. Presa zelako.
- Eta neguan 're... Neguan ez ziñazten errekan garbittuko?
- Neguan zea, Aierdiko itxian. Maurixi 'ta Jakoba 'ta...
Hoik bizi zin itxian sukaldin sua bajua erra zuten, 'ta han su erra itten zuten, denak su bazterrin hantxe!
- Garbittu!
- E? Garbittuta joten giñanin, hotzak 'o berotu nahi genunin, denak hara jon 'ta han eon.
- Biño neguan 'e errekan garbitzen ziñazten?
- E?
- Neguan 're errekan garbitzen ziñazten?
- Ez, ez! Han, han. Han bai baizuten zea bat, iña, ura beruantzat!
- A!
- Bai! Arront ongi zakaten itxia. Oso ederki!
- 'Ta zer zakaten, baiñera antzeko zerbatte, 'hola? 'O...
- Baiñera ez, (kuela) baten gisa, zea baten gisa, baiñera ez zen.
Nola zementukin itten da, hola redondo....
- Bai,
- Hala iña, 'ta ura jarriya. Eta berua. Sukaldeko suko zeakin, ur hura berotzen zen.
- Hara!
- Eta han zeatzen giñan.
- Toki gutxitan izango zen hola prepatua?
- Ez, ez. Primeran zon, erki!
- Bai.
- Ya sukaldia biño haundiyo zen tokiya, eta hura zuten aparte hartako jarriya.
'Ta han itten genun hura, 'ta saten geniyoten. "biño zueri ze enredo maten in zuten?" ta " Gui enredoik batez, zuek ongi ibilli bai, 'ta kitto!" Saten ziuten beti. Mauxirik eta Jakobak eta. Akortuko za Maurixi 'ta...
- Ez.
- Ez?
- Ez. Ez nittun izautu nik haik.
- Ez, e!
- Ne anaiyak eta bai, biño nik ya ez...