beák

Kategoria gramatikala: 
Izenordaina
Batuan: 
Beraiek, haiek
Esanahia: 
Beraiek edo haiek.
Gazteleraz: 
Ellas/ellos
Jakingarriak: 

Azentuak bereizten du hirugarren pertsona singularra edo plurala den. Kasu honetan, plurala da.

IkusiAipamenaHiztuna
Aipamena ikusi- Bai. Beák zuten ahorrua, ahorru hura apaizai utzi. Beste batek por ejemplo be senide batei 'ro, norbattei utziko 'yo, haik ez, haik apaizai. Hori 're, egiya san, txorakeiya nei iruitzen zin askotan apaizai 're utzitzia haimbeste. Apaizak izango zun, biño numbatte,Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusitxa, txa txabola luze bat izaten zen, haintzako itxia. 'Ta haik beák kozina in, 'ta... Merkio atetzetik 'o... Hola arreglatzen zin.
- Barrakoiyak 'o hola?
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusiHoik zea, geo semik 'ta nola hasi zin ikasten? Attak eakutsi ziyoten? 'O beák zuten zaletasuna?
- Ez, atta, atta hasi zen. Attak txistu jotzen zun, Lizartzan 'e txistua jotzen zun,
Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusiLa ostia! Baita zea re haik... Guenin bota ez zituztenin konten! Haik ez zuten... Hala zozten, haik ittia ez da harritzekua. Beák gaizki, gosiak, haik ittia ez zen harritzekua.
- Bai orduan...
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Txipi eosi 'ta geo itxia arreglatu 'ta beák in zuten hoik.Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusiEta... eguardiyan, eguardiyan zea bestik itxea bazkaltzea eta ni eta beste bi monjak kapilla zuten goiko pisun eta beák lembiziko plantan bazkaltzen zuten eta bizimodua itten zuten eta geo bazkal ondorin joten zin errezatzea kapillara.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiEta jarri ziguten lembiziko pisutikan azkeneko bittartin guri eskailleratan kastigo eta geo beák zazpi monja zin eta zazpiyak guen ondotikan pasa eta kapillara errezatzea. Eta netzako kastigoik gorrena hora izandu zen. Denak han ikustia han kastigatua. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Ez, ez. Ez zen aitzen eta... Ez zen uan bezela hizketan aitzen gurasukin eta... Bueno, e... Esateko iñorrekin ez. Eta geo gaiña beste ohittura bat bazen, guen itxian behintzat, e... Beák ben artin ai baldin bazin e... Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiHizketan zerbattegatikan ni biali itten ziten beák zozten lekutikan!. Bai. Ez zen uan bezela hau gertatu da, 'o itxeko bateri hori gertatu zaiyo 'ro... Ez!. E... Ixilka pasatzen zen dena. Eta... Karo hoi netzako oso gorra zen!Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusieskolan dena erdaraz itten genun eta... Eskolan jarri ziten, jarri ziyoten itxekuri aukera 'o erdaraz e... Ikasteko errezuk eta dotriña beák eakutsiko zitela, 'o euskaraz in nahi baldin banun itxian ikasi berko nula. Eta... Amonak eakutsi zin Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiMonjak kezkatuk, karo beák ez ziten dotriñik hartu 're itten eskolan eta bialtzen ziten... Bialtzen zuten nekin batin Estankoko Ana Mari, ni biño gutxi da zarraguo eta hora bialtzen zuten aber doktriña zea, doktriña bai 'te nekiyen. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusimeza maten zuten beák aldarea beira 'ta guk ikusten genun apaizan espalda. Ordun, 'ta kasuelidadia, ze nik aldaria nakan salan...
- Bai, han aldare bat zen bai!
Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiMehe batin baldin bazon txori kabiya, nei bialtzen ziten. Gurason batek ikusi 'ta errita maten ziyoten arte. Ez han ibiltzeko nei. Zirikatu itten ziten, klaro! Beák ni biñon... Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Konten!
- Hombre! Ni biño zazpi 'o zortzi urte... Neska zea... Zarraguk, eta mutillak berdiñ! Haikin, beákin eamaten zitelako ni oso kontentu!
Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiXistiyoko haiztiya onduan genun eta zen haizti haundiya, urtetako haritza zon. Eremoz 'e haundiya zen 'ta arbolak 'e haundiyak. Eta geo beák iatzia moztutzen zuten 'ta ordun iukitzen zuten oso garbiya, eta... Perretxiko leku ona zen. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Eta esniakin, esnia... Kalea? 'o...
- Esnia... Esniakin, e... Gehiyena, baserri gehiyenekuk beák esnia saltzen zuten direto. Eta han guen auzuan, ingurun esan nahi nuke, Ameztoi inguruko baserriyak
Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiArraun utzitzen zittun astuak eta marmitak hartu topun 'ta Donostira. Eta gehiyo 're bai, han zea inguru hartatikan. Len san zattutena, hamabost itxetikan, hamarrek beák saltzen zuten esnia. Biñon, geo hoi pixkaka pixkaka galtzen joten zen,Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiOgiya eunero eamaten genun, 'ta ogiya billa beák tortzen zin guen itxeaiño, biñon hillabetin behingo razionamentu hura neonek entreatzen nun. Eta beno, bireko nekik aztutzen zin hara jon 'ta txokolatia ematen zitenin. Dena aztua gelditzen zen.Bai. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiZea, sagar garaiyin 'e sagarra tolarea... Karlos Aranburun tolarea eamaten genun sagarra, biño geo baita 're, dembora berin, saardua handikan itten zen guentzako. Eta beste bizitzakuk berriz zuten, sagardiya beák.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiOrdun biria bintzat, e... Hola kompontzen zen. E... Materiala 'ro... zea, ayuntamientuk zerbatte manez. Eta baserritarrak beák eta auzokuk lana iñez. Eta ordun pos, jartzen zin e...Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiBai, 'ta nola, e... Belar zakarra 'ta aiñarra 'ta izaten zen, asko aprobetxatzen zuten. 'Ta geo zakarrana 'o beái gustukua ez zutena, beák gustukuna ez zutenakin azpiya. Bai. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiEgosi dela, 'ta hori dena karnizeruk beák itxian itten zuten. 'Ta geo, e... hori bian, eta goiyan zuten betenaiyoko ofizina, zertikan behiya hiltzen zenin, 'ta baja man 'ta in ber izaten zen eta.... zea, harrek... Man ber zun baimena sano zon, 'o ez 'ta hoi dena,Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- "Lendabiziko mendiyak zuen Arraskularre izena, rekete beák hamaika arrautz fresko 'ta oillasko jan zutena".
Bersuk baila miño ez dakit, ez 'ttut gotzen.
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Inuzente eunin. (...) josita jarriya 'ta beák eskolatik zalatan 'ta jon 'ta tak tira 'ta ....
- Orain ere iten da, e! Orain pegamentukin.
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi'Ta oaiñ, soy bisabuela, bi ttiki battut eta oaiñ ez naute nei kasoik ingo, biño saten 'yotet: "utzi lurrin, e! Peligroik gabe, biño utzi! Beák indarra itten dijuztela!" Eta batetik arrixku gutxiyo dute beák 'e lurrin utzita eta zean, biño o...!Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusiogiyik ez zuten bate maten! Eta zenun artua, beno, artua biño gehiyo oaiñik, illarra 'ta patata 'ta hoi ordenik ez beák esan bitarteiño. Lendaizi in ber zenun, beák saten zuten kantidadia hairi entreatu eta ailletzen bazizun, ez bazizun, hairi entreatu zko aiña in ber zenun.Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- Berdiña pasako zen. Ez?
- Nik lekziyuk ikasi ber, kompaziyo batea beák ikasi ber 'ute eta holako gauzak 'o, dibisiyo bat 'o beste praktikatzeko 'o... Eso sí. Hoi bai, biño gaiñekun gurasuk lanin jarri?
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- Seminaiyua 're salida...
- Ordun asko joten zen zeara. Eta... Chica, no me acuerdo de momento, biño ongi aterik badia. Honoko zea hauk beák... Aristizabal hoik beák 'e ofizinan, behintzat zeatuk,
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi Oi, itxia halakoz betia. Biño ongi, ongi itten geniyon, ze erremeiyo!
- In berko.
- 'Ta beák 'e konfintza hartu zuten 'ta zerbatte (...) 'ro...
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- Haik 'e buru ona zuten, beák 'e bai. Oso ona.
- Bueno Joxepa.
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi'ta muturrea titzen "segi hemendikan!".
- Atrebitzen ziñan e?
- Hombre! In berko! Bestela beák lata geyo jartzen zuten 'ta "segi hemendikan! Fuera!".
Zalakain Irastortza, Roxario
Aipamena ikusiEz sobra zelako, biñon, beste jenero klasik ber genittulako! Ordun eamaten genittun arrautzak, 'o fruta 'ro... Oillaskuk´e bai, oillaskuk´e... Eamaten genittun dendata 'o... Beák eskatu zigutelako 'ro beste gauzik ez genulako, pos... Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusifarra itteko gogua maten nau! Oiyartzundik atetzen... Ni ez naz behiñ 'e jon kamioyin, biñon... Osabak eta izebak eta bai, eta Oiyartzundikan bankutan exeita atetzen 'men zin, biño lembiziko rebueltan denak hankaz gora! 'Ta beák kamioiya lurrin 'ta bankuk gaiñin! Bai. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiOrdun asko!
- Bai, biño ordun 'e asko! Kapoiyak 'e beák jango ez bazuten 're...
- Ba haintzako in ber izaten zuten baserritarrak. Ohitturak, ohitturak. Hoi denak galdu dia.
Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusi- Beldurra 're sartu bai, behiñik piñ jendiaiy. Jendiaiy beldurra sartu. Beák ez dakit ze izango zin. ¡Allá cuidaus! Ben pekatukin!
- 'Ta agarrauna 'ta nola zen?
Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusialpargatak lepotik zintzilik eta beák hankutsik tortzen.
- Ez hondatzetik.
- Bai. Bai, bai, bai. 'Ta albarka, 'ta albarka baju hoi. Eta hoik arrontin hotzak.
Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Lanin izorratu! Gau 'ta eun lanin! Barkuk baizittuzten beák hoik. Errotaberrikuk eta Olaizola y Madrazo'ro zea, barko... Pareja zutena. 'Ta karo, pareja zeatzen zen demboan arrai benga arrai guziya honea kartzen zuten 'ta hemen beexita jarri. Honoko, Aingeruko ondokoArbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Pues bai, beák haiyekin joteko lenoztikan ibilliyak edo tratua baldin bazuten, saite 'izut, arto tartetan gordetzen zian 'ta "bai, heldu 'ttuk, heldu 'ttuk" eta harrek eaman geo. Bestikin baldin bazijuzten. Hoiy zea haundiya zen e hemen, e! Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusiKendu zuten e! Aber zembat urte din 'ta! Eta ordun harrengatikan hasi nitzan, izebangatikan hasi nitzan Errenteiyan pelukeiyan. Eta han pasatu nittun lau urte. Pelukeiya lanez, lana iñez ikasi nun. Ez nun ordaintzen, biño ez ziten beák patzen 'e nei.Aduriz Lopetegi, Mañoli
Aipamena ikusi- Ez bazin hoik hor seguraski ez, e! Ez, ez. Hoikin jarri eta "bai, bai etorri!". Eta gaiña bueno, han eondu nitzan, zaintzen ziten berena banintz bezela, oseake oso ondo. Beákin batin pilla bat, gauz pilla bat ikusi nittun, erakutsi ziten Barzelona... Oso gustoa.Aduriz Lopetegi, Mañoli
Aipamena ikusi- Ez dakizu, klaro. Aurreneko eunian beákin jon, bigarrenin 'e bai seguraski, baiñon hirugarrenin metruan! Eta bueno! Hambeste jende sartu atera, bildur erra bai aurrenian! Biño bueno, ohittutzen zea. Aduriz Lopetegi, Mañoli
Aipamena ikusi- Kattalin. Hoik hiruak astuakin bazijuazten Lesaka, biño guk hango berri jakin 'ta in geniyon hoiri aurria pasa. Beák ez zekitten 'ta gu aurretik. Jon giñan 'ta jakiña, gu aurretik. Guk arratsaldeko lautako iriña bagendun, biño hoik, hiru emakumi hoik ez zuten.Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusiErrentiko Kaputxinota jon, hor bezela-bezelaxe frailliaiy zeatu 'ta a comulgar. Zuk uste 'zu deretxua badola hortako? 'Ta oaiñ zembat kristo apaiz ai dia atetzen beák gauza hoiy iña? Zembat ai dia?Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Eta ordun prozedimentua nola izaten zen, zea, lendaizi saarra karri berko zuten baserritarrak.
- Bai, baserritarrak honea beák ber zutena 'ta beaiy iñ itten niyon.
- 'Ta karri nola itten zuten, gurditan 'ta?
Isasa Iartzabal, Jexux
Aipamena ikusi- Su mango ziyoten!
- 'O bombakin 'o su man ziyoten, ez naz akortzen.
- (...) hala iñ ziyoten baserri haundi batei, ya ikusi zutenian Naparrak joten zizkiyotela, ezin zutela gehiyo, beák alde itteko itxe haundi batei su eman.
Saizar Lopetegi, Lorentxa
Aipamena ikusi- Beák repartua.
- Beák jan nahikua 'ta bestiak (...)
- Bai, hoiy gehiyo ingo zuten bai. Lendabizi beák (...)
Saizar Lopetegi, Lorentxa
Aipamena ikusi- Biño eskandalo bat izandu da hau! Eskandalo bat! 'Ta tristia netzako izandu da, tristia ez? Beák aberastu dila pobrin kontura! Pobrik honeaiño utzi, e, pobrik lepotik utzi denak 'ta... Nik eskutan pasa 'ut kontratista, eskutan 'ta nik badakit zembat milloi iñ 'ttuzten, zembat milloiyHarreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusi- Itxe batekin doblatu (...) Zui kobratzen bazattuzte eondu din bezela cincuenta sesenta millones, pues hogeita hamarrekin itten zuten etxia! 'Ta beste dena al saco! 'Ta beák jakiña diru beltza eskatze 'ute! Karo, komeni 'yote, komeni 'yote. Biño hoi...Harreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusi- Karo.
- Ez, ez harrei...
- Karo eske banku beák 'e ya hasiyak zin nola hala ez ematen, e!
Harreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusi- 'Ta zeiñei entregatu ber izaten ziyoten, jabiri len bezela? 'o, 'o gerra zenin beste nombattea?
- Zeara eaman, esto... Fandeira. Hemendik hartu 'ta Fandeira eaman, e! Eta beák nahi zutenin patu. Patu bai, biño dembo askun burura patu! Eta ez gaiña...
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi- Bai, bukatu zin hango zeak. Hantxe. Geo noizpatte bakotxa gen itxeta joteko ba 'ta, jun giñan, dena zikindua 'ta... U! Beák nahi zuten bezela ibilliya 'ta! Sartu giñan 'ta geoztik hantxe!
- Eta Galtzaberrin ziñaztela, jakingo zenuten ze pasten zen herriyan 'ta!
Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusiNumbaitte sartu ber genun Altzibartik bial... Denak biali 'ta.
- Eta zuen geo Altzibarko itxetan sartu al zin beák? Geo bueltatu, bueltatu ziñaztenin nola...
Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusiBo...! Haik, haik izugarriyak izandu zin! Bueno...! Geo gaiña gu geldittu giñan gaiña kuarto batekin denak, 'ta beák hartu zizkiguten kuarto denak, eta balakin zulatuta jarri gaiña! Ni akortzen naz, gu ttikiyak, karo, zazpi urte 'ta... Bestik, ni zaharrena! Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiIbiltzen giñan soldado tartin 'ta rekete artin... Biño soldaduk zin ordun 'ta difentzi eerrako komportamentua! Jesus...! Militarrak, bakizu, beti izandu dia hola! 'Ta bai han 'e, e! Edukaziyo batekin 'ta... Gaiña beák 'e janak eta oso goxuak eta onak itten zittuzten 'ta...Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiKarrikako harrobiño torri beák eta han reketik hartu 'ta kalea, gaintik zea, viva Españaka 'ta haik "Viva" kontestatu!
- Ui! Ze erremeiyo ingo zuten!
Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiAttak saardua manez mozkortu! Eta... Utzi 'ta alde iñ.
- Bino, ze, zea zen. Seun beák ze eun zuten 'ta ze zea zuten.
- Bai, bai...

Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusi- Haik eamateko 'ta bai, bai, bai. Biño eamateko launak eziñ billatuik ibilli zen guria. Arotzana zen guria, 'ta kajak beák itten zittuzten 'ta launak eamateko, kaja eamateko iñor eziñ harrapatuik baserritan. Jon nahi ez iñork 'e!Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusiGehixko iñazitzen ziyola. Nik ordun uste 'ut baietz. Nik ez dakit, akaso... Nere pentsamentua 'ro... Nik hola pentsatzen dut, biñon nik uste dut, askotan beák in zittekena, 'o beá jon zitteken lekura... Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiEta militar haik que no se moverían de casa, que ya vendrían ellos. Beák etorriko zila. Bai. 'Ta halaxen itxea 'ta oso gizon kampetxanuk gaiña. Bertako jendia portatu zen biño... Porke herriko jendik zin denuntziantik.Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusi- Han gaiñin bizi zinak baizin neskak!
- Zuek toritzen hasi hairi, biño azkenin beák toritu!
- Haik hauek toriatu!
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusiZertikan saten zutena, beák taberna bat izaki 'ta saarteiya jarri 'ta bat mozkortzen bada eskandalua 'ta zikiña! Ez, bat ingo dugu ona, saardu ona ben parrukianuntzat Donostitik joten zinak 'ta bai baizin. Zea merindatzea 'ta apai ittea 'ta denata:Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusi- Geo ya soldaduk eta jon zinin, militarrakin difentzi izugarriya, e! Bueno...! Errespeto bat eta... Denai tratatzen ziguten oso ongi 'ta gaiña beák zuten hura emateko 'ta... Jesus...! Reketetikan militarrea? Txuritikan beltzea hambesteko difentziya!Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusi- Beák jarko zuten!
- Hombre! Pelukeira gutxi joten zen ordun! Ez baizen.
- Karo.
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- Osabak, osabak.
- Antoniok eta.
- Zurkokua, berezkua, bai.
- Haik beák berriyak itten zittuzten.
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Hoi Errentikuna izango zen gehina 'ta basoketaiyak beák ematen zuten. Basua, basua Errentiko parteko basua Altube 'ta ez dakit zein kristo zian ordun hor.Zabaleta Labandibar, Joxe
Aipamena ikusi- Bertako semiak hoik. Jenealin beák aitzen zin soiñu jotzen hor. 'Ta Arlepon 'e taberna erra zen ordun e!
- Bai, e?
Zabaleta Labandibar, Joxe